Bloed, zweet en tranen

Vanavond staan de Rode Duivels met een interland in en tegen Cyprus voor hun herstart van de kwalificatiecampagne richting het WK dat binnen twee jaar in Rusland plaatsvindt. Het officiële startschot hebben ze immers grandioos gemist. Vorige donderdag was misschien slechts een oefeninterland – een wedstrijd waar doorgaans weinig belang aan gehecht moet worden – maar de Rode Duivels hadden na een teleurstellend EK waar naast een unieke kans op een finaleplek werd gegrepen wat recht te zetten.

Iedereen wist dat een nederlaag tot de mogelijkheden behoorde tegen een van de sterkste elftallen op deze planeet, maar dat de Duivels zo inspiratieloos en ogenschijnlijk ongeïnteresseerd voor de dag kwam was omwille van de bovenstaande reden onvergefelijk. Dat er slechts 30.000 toeschouwers opdaagden, moest nochtans een duidelijke hint zijn dat de steun van het publiek ver reikt, maar niet eindeloos is. Wat al helemaal de wenkbrauwen deed fronsen, was het feit dat het merendeel van de spelers dat in de interviews na de wedstrijd onvoldoende leek te beseffen.

Daarom dat er vanavond in GSP-stadion zoveel meer op het spel staat dan louter drie punten. Natuurlijk kunnen Hazard en co alleen maar tevreden zijn met een overwinning tegen het nummer 86 op de FIFA-ranking – ook omdat er met Bosnië-Herzegovina in oktober voor de volgende opdracht een veel betere tegenstander zich aandient – maar ook de manier waarop de zege tot stand komt zal belangrijk zijn. Een topprestatie tegen Cyprus moeten we niet overschatten, maar negentig minuten lang bikkelen en het truitje nat maken is broodnodig om de steun voor de nationale ploeg bij het publiek niet helemaal te laten afkalven. Met welke tactiek en veldbezetting dat gebeurt is van ondergeschikt belang. De discussies daarover kunnen altijd later nog gevoerd worden. Eerst moeten de problemen bij de wortel worden aangepakt.

Voor bondscoach Roberto Martínez staat er echter ook heel wat op het spel. De Engelse Spanjaard verdient in principe alle tijd om een nieuw verhaal op te bouwen bij de nationale ploeg, maar de wedstrijd tegen zijn geboorteland donderdag was ongeveer de slechtst denkbare binnenkomer die tot de mogelijkheden behoorde. Opnieuw een domper kan Martínez missen als kiespijn. Dan wordt de rust die hij nodig heeft om te bewijzen dat hij een geschiktere coach is dan Marc Wilmots grondig verstoord en dreigt hij van evaluatiemoment naar evaluatiemoment te sukkelen. Een situatie waarin een langetermijnbeleid onmogelijk wordt.

Revanche

Habemus een nieuwe bondscoach: Roberto Martínez krijgt de komende jaren de Rode Duivels onder zijn hoede. Opvallend dat het nieuws nu al werd gecommuniceerd, slechts een paar dagen na de deadline voor het opsturen van de kandidaturen.  Een teken aan de wand dat de KBVB overtuigd is van zijn keuze voor de Catalaan die reeds meer dan twintig jaar aan de andere kant van het Kanaal resideert.

In de gegeven omstandigheden weliswaar, want reeds nadat de sollicitatieprocedure werd gecommuniceerd was het duidelijk dat de KBVB niet mikte op een coach uit de absolute top. Alsof een José Mourinho braaf zijn cv zou opsturen samen met een zorgvuldige geschreven motivatiebrief. De gevolgde procedure was niet meer dan een handigheidje om gênante situaties uit de weg te kunnen gaan. De financiële slagkracht van de bond is immers beperkt, of er nu een topteam klaar staat om te coachen of niet.

Dat wil echter niet zeggen dat ze aan de Houba de Strooperlaan een trainer hebben binnengehaald zonder potentieel. Want er zit zeker toekomstmuziek in de samenwerking met Martínez. Ten eerste is de Spanjaard iemand die het Britse voetbal door een door kent en er uitstekende contacten heeft, wat een groot voordeel is voor een spelersgroep waarvan de meerderheid van de leden actief is in de Premier League. En daarnaast staat Martínez als coach voor een voetbal dat de Rode Duivels op het lijf geschreven is: aanvallend met een grote nadruk op het balbezit. Met de voormalige trainer van onder meer Everton heb je daarbij bovendien de garantie op een tactisch systeem. Wat bij zijn voorganger Marc Wilmots veel minder het geval was.

Het blijft wel een feit dat Martínez zijn imago van beloftevolle trainer voor een groot stuk verloren heeft nadat hij bij zijn laatste werkgever Everton de afgelopen twee seizoenen in een neerwaartse spiraal terecht was gekomen, maar dat hoeft bij de nationale ploeg geen probleem te zijn. De Rode Duivels zitten immers ongeveer in hetzelfde schuitje. Ook zij konden sinds het WK in Brazilië ondanks het aanwezige talent geen stap meer vooruit zetten en de verwachtingen inlossen. Dat kan een bindmiddel zijn tussen de groep en de coach: beiden zijn uit op revanche.

De tijd is ook de bondgenoot van de nieuwe bondscoach. De eerste opdracht is reeds op 1 september met de vriendschappelijke interland tegen Spanje, maar dat is niet meer dan spielerei, zeker in deze fase van het seizoen. En ook de komende twee jaar kan Roberto Martínez in relatieve rust verderwerken, aangezien in de kwalificatiepoule voor het WK in Rusland de Rode Duivels met als tegenstanders Bosnië-Herzegovina, Griekenland, Estland, Cyprus en Gibraltar nooit in de problemen mogen komen. De ideale kandidaat was hij niet voor de functie, maar met al de hier opgesomde elementen op zak lijkt de coach voldoende gewapend voor de functie. Een eventueel communautair conflict kan er alvast niet uitbreken, aangezien de man geen enkele van de drie landstalen machtig is.

Comical Ali

Wat een droevige dag voor het Belgische voetbal. Dankzij een gunstige loting leken de halve finales op EURO 2016 binnen handbereik, maar niet de Rode Duivels maar Wales is vanavond de tegenstander van Portugal in Lyon. Godbetert Wales, naast superster Gareth Bale vooral bekend van …, tja van wat eigenlijk? Natuurlijk hebben de Welshmen hun plaats in de halve finales dubbel en dik verdiend, maar hoe meer tijd er verstreken is na die verduivelde vrijdagavond in Lille, hoe meer de overtuiging leeft dat de Belgen de oorzaak van de uitschakeling vooral bij zichzelf moeten zoeken.

Tot de twintigste minuut was er in de kwartfinale geen vuiltje aan de lucht voor de Rode Duivels, maar plots was het allemaal voorbij. Aan het talent kan het alvast niet liggen. Niet veel Welshmen zouden immers een stek in de Belgische basiself hebben. Ik kan me vooral niet van de indruk ontdoen dat de  Rode Duivels tactisch overtroefd werden. In de eerste helft toen er na de 1-0 massaal achteruit getrokken werd en in de tweede helft toen het enige antwoord van Marc Wilmots de inbreng van Marouane Fellaini was. Dat de nationale ploeg de strijd aan het verliezen was op het middenveld en daarom vooral een balvaste speler als Moussa Dembélé nodig had, was de bondscoach blijkbaar ontgaan.

Met dit stuk heb ik niet de bedoeling van Wilmots de zondebok te maken, want een nederlaag heeft altijd meerdere vaders, zeker in een ploegsport. Maar dat neemt niet weg dat de bondscoach een verpletterende verantwoordelijkheid draagt. Toen hij in de lente van 2012 het roer overnam van Georges Leekens deed hij het aanvankelijk verre van slecht, maar sinds het WK in Brazilië kan er niet anders vastgesteld worden dan het feit dat de Rode Duivels niet de nodige progressie hebben geboekt. Integendeel, op clubniveau zetten bijna alle spelers stappen vooruit, maar bij de nationale ploeg ging de curve sinds 2014 naar beneden. Zeer onrustwekkend aangezien de meeste Rode Duivels nu op de leeftijd gekomen zijn waarop ze normaal gezien op hun topniveau moeten zitten.

Dat Wilmots niet de meest tactisch onderlegde coach is, is reeds genoegzaam bekend, maar dat zou op zich niet erg zijn als hij zich in zijn technische staf liet omringen door ervaren mensen. Dat is echter niet het geval. Naast een fysical trainer en een keeperscoach is er alleen nog Vital Borkelmans die weliswaar zijn strepen als voetballer verdiend heeft, maar als coach alleen een passage bij Dender in de tweede klasse op zijn cv heeft prijken. Zeer magertjes voor spelers die bij hun clubs met de coaches ter wereld werken. Al lijkt dat helemaal in de filosofie te passen van de bondscoach. Zijn wil is wet in de nationale ploeg. Wie daar problemen mee heeft, vliegt er zonder pardon uit. Onder meer Lieven Maesschalck en Philippe Vande Walle kunnen er over meespreken.

Wat echter misschien nog meer irriteert is het feit dat Marc Wilmots zijn verantwoordelijkheid niet durft op te nemen, ook op het EK. Het wegsturen van Nicolas Lombaerts was volgens hem de schuld van de medische staf die een foute diagnose had gesteld – maar niets weerhield hem ervan de Zenitverdediger in de selectie te houden en Kabasele als vervanger achter de hand te houden in plaats van omgekeerd – en de nederlaag tegen Wales wijtte de bondscoach aan individuele fouten van zijn spelers. Dat is hetzelfde alsof een generaal die de oorlog verloren heeft zou zeggen dat zijn manschappen maar beter hadden moeten schieten. Wilmots, de Comical Ali van het Belgische voetbal.

Al is er echter ook nog goed nieuws. Ook bij de KBVB is het stilaan doorgedrongen dat het boek Wilmots stilaan gesloten moet worden. Het lijkt enkel nog een kwestie van het eens te geraken over de financiële kant van het ontslag vooraleer er gezocht kan worden naar een geschikte opvolger. Kandidaten genoeg, wie zou er immers niet met een getalenteerde groep als de Rode Duivels willen werken? En is negentig procent van het werk niet al gedaan?

Een afspraak met de geschiedenis

Met zwaarwichtige woorden moet voorzichtig omgesprongen worden, zeker als het gaat over een relatief iets als het voetbal. Toch mogen we de wedstrijd van vanavond van de Rode Duivels tegen Wales gerust omschrijven als een afspraak met de geschiedenis. Nog nooit in de historie van de Europese kampioenschappen – vanaf het moment dat de UEFA het aantal deelnemers fors uitbreidde – stond de nationale ploeg aan de deur van de halve finales. Met dan nog eens een unieke kans die deur ook open te beuken.

Wales mag dan misschien wel het zwarte beest zijn van de Belgen, het blijft ook maar Wales. Een ploeg die helemaal opgebouwd is rond één – toegegeven geweldige- ster Gareth Bale die samen met enkele meer dan degelijke voetballers als Aaron Ramsey en Joe Allen ook ondergebracht is in een team met spelers die de kost verdienen bij clubs als Wolverhampton Wanderers en Milton Keynes Dons. Ongetwijfeld gezellige en sfeervolle ploegen, maar een garantie op kwaliteit geeft het niet bepaald. Alsof Marc Wilmots even Herman Wynants van Westerlo zou opbellen om te vragen of hij enkele van zijn spelers mag lenen om op te stellen.

De Rode Duivels hebben bovendien op het EK tot nu toe het nodige vertrouwen opgedaan om te bewijzen dat ze lessen hebben getrokken uit de nederlaag vorig jaar in en tegen Wales. Op de momenten dat het echt moest – tegen Ierland en Hongarije – waren ze steeds op de afspraak. Met snelle balcirculaties een immer diepte zoekend bewezen ze waarom ze een belangrijke outsider zijn in de strijd om de Europese titel. Dezelfde aanpak is ongetwijfeld ook de sleutel tot succes tegen Wales. De Duivels hebben het reeds twee keer getoond op dit tornooi, waarom zou het dan geen derde keer lukken?

Omdat Jan Vertonghen geblesseerd heeft moeten afhaken en Thomas Vermaelen geschorst moet toekijken zou een kritische ingestelde lezer meer dan waarschijnlijk opwerpen. Het ontbreken van deze twee spelers is inderdaad een streep door de rekening van Marc Wilmots en maakt de beslissing van het naar huis sturen van Nicolas Lombaerts die vroeger dan verwacht toch klaar voor de dienst was extra pijnlijk, maar net zoals eerdere afzeggingen moeten we de tegenslag niet dramatiseren. Vertonghen en Vermaelen waren aan een sterk EK bezig, maar in hun plaats komen vervangers die op hun kans  hebben zitten wachten om zich te bewijzen op het hoogste niveau. Voor zover dat nog nodig is kunnen zij voor extra schwung in het elftal zorgen en het is niet dat de vervangers Jordan Lukaku (voor Vertonghen) en Laurent Ciman/Jason Denayer (in de plaats van Vermaelen) niet weten wat ze moeten doen als ze een bal zien.

Nee, vanavond is het echt een unieke kans voor de Rode Duivels om zich bij de beste vier Europese voetbalnaties van dit moment te scharen. We hebben jaren voetbalwoestijn achter ons, maar falen zou ongetwijfeld gezien de favorietenstatus en de gunstige loting een grote ontgoocheling betekenen. Al zou dat wel het voordeel opleveren dat die verdomd potsierlijke tricolore autospiegelhoesjes voor minstens twee jaar uit het straatbeeld kunnen verdwijnen.

ROMELU

“ROMELU!” De kreet van de stadionspeaker in Bordeaux werd iets na 16.00u zaterdagnamiddag luidkeels gevolgd door een oorverdovende “LUKAKU” van de 10.000 aanwezige Belgische supporters. De Evertonaanvaller had de Rode Duivels net op voorsprong gebracht tegen Ierland en zou twintig minuten voor tijd de tegenstander definitief uittellen door op een haast identieke wijze zijn tweede doelpunt op het EK te scoren. Dezelfde spits trouwens die nog geen week eerder door een ganse natie net niet uitgespuugd werd nadat hij tegen Italië een uitstekende mogelijkheid op de 1-1 miste.

Het kan snel gaan in het voetbal, maar er is iets serieus mis als we zo snel spelers beginnen op te hemelen en af te schrijven. Het is onmogelijk het ene moment als een Lionel Messi bestempeld te worden om vervolgens niet meer in vierde provinciale mee te kunnen en vice versa. Dat Romelu Lukaku eerder bij de eerste aanleunt dan bij de tweede heeft hij de afgelopen tijd voldoende bewezen. In de zes voorbije wedstrijden die hij met de nationale ploeg afwerkte, kwam hij slechts één keer niet tot scoren. En ook bij Everton  kon hij terugblikken op een meer dan degelijk seizoen. Hij verdient het dus voor 200 procent om wat krediet te hebben en niet bij de eerste de beste gelegenheid met de grond gelijk gemaakt te worden.

Dat laatste geldt ook voor de nationale ploeg en de bondscoach. Allebei kregen ze na het debacle tegen Italië heel wat kritiek te verduren die niet altijd even hard hout sneed. Marc Wilmots kan bezwaarlijk een topcoach genoemd – daarvoor oogt zijn palmares te mager – maar de successen van de nationale ploeg van de afgelopen jaren kunnen niet zonder de inbreng van Wilmots bekeken worden. Of je nu fan bent van hem of niet. Ook de nationale ploeg was in de aanloop naar de partij tegen Italië niet plotseling afgegleden naar het niveau van een voetbaldwerg, net als de Rode Duivels nooit topfavoriet zijn geweest voor de Europese titel. De waarheid zal – zoals zo vaak – ergens in het midden liggen.

De prestatie tegen Ierland moet in ieder geval vertrouwen geven voor vanavond tegen Zweden. De Duivels toonden immers eindelijk dat ze het wel kunnen, een tegenstander domineren die het voetballen probeert te verhinderen. Snelle balwisselingen en diepgang zoeken waren de sleutelwoorden zaterdag in Bordeaux en dat zal in Nice niet anders zijn vanavond. Als dat gekopieerd kan worden en ene Zlatan Ibrahimovic wordt uit de wedstrijd gehouden, kan het eigenlijk amper mis gaan. Gecombineerd met enkele “LUKAKU’s” die van de tribunes rollen belooft het dan een mooie feestavond te worden aan de Franse Rivièra.

Another day at the office

Met het mes op de keel, er is geen betere omschrijving mogelijk voor de manier waarop de Rode Duivels morgen tegen Ierland in Bordeaux op het veld verschijnen. De nederlaag tegen Italië maandag was geen drama, maar zorgt er wel voor dat de nationale ploeg zich geen uitschuiver kan permitteren, wil het niet het drama meemaken van vroegtijdig naar huis te worden gestuurd of wil het vermijden te moeten speculeren op een plaats bij de beste vier derdes. Trouwens: als je tegen het nummer 33 op de FIFA-ranking niet kan winnen, heb je op een EK überhaupt niets te zoeken.

De situatie waarin de Duivels beland zijn is redelijk nieuw voor ze. De kwalificatiecampagne voor EURO 2016 verliep moeizaam, maar het EK kwam op geen moment in gevaar. De laatste keer dat het echt van moeten was, ligt reeds twee jaar achter ons, de verloren kwartfinale van het WK in Brazilië tegen Argentinië. Niet meteen vertrouwenwekkend, maar druk mag geen te groot obstakel vormen voor spelers die bijna allemaal bij hun clubs in de sterkste competities van de wereld een leidende rol hebben en tijdens het seizoen haast elke week meermaals vol aan de bak moeten. In dat oogpunt is de wedstrijd tegen Ierland another day at the office.

Over de tactiek is reeds ook veel gesproken en geschreven, maar eigenlijk is er slechts één optie voor de Rode Duivels: net zoals de Italiaanse media in de aanloop naar de match tussen hun Squadra Azzurra en de Rode Duivels opriepen voluit voor de aanval te gaan, moeten ook de Belgen tonen waarom het offensieve compartiment van hun elftal het meest talentrijke van de ganse ploeg is. Er is immers meer nodig dan een overwinning om de ploeg opnieuw op de rails te krijgen. Overtuiging, dat is wat de buitenwereld wil zien van de Rode Duivels. Geen Fellaini dus meer in de basisploeg a.u.b. Marc Wilmots. Zet Kevin De Bruyne op de plaats waar hij het beste rendeert: centraal achter de spitsen. En als je dan toch bezig bent, drop opkomende flankverdedigers als Thomas Meunier en Jordan Lukaku ook maar in de basis. Vooruit moet het gaan morgen tussen 15.00u en 16.45u

Of de broer van die laatste, Romelu aan de aftrap verschijnt is koffiedik kijken. De spits bleef na de wedstrijd tegen Italië niet zonder kritiek. Niet helemaal terecht. Lukaku miste inderdaad in de tweede helft een huizenhoge kans op de gelijkmaker, maar het was wel de enige mogelijkheid die zich aanbood voor hem. Dat Kevin De Bruyne en Eden Hazard ook allesbehalve in de match zaten brak hem zuur op. Het is bovendien absurd hoe snel het geloof in een voetballer kan verdwijnen. Romelu Lukaku heeft er een dijk van een seizoen opzitten bij zijn club Everton en vond in de vier voorbije oefeninterlands telkens de weg naar de netten. Dat verdient wat meer krediet dan hetgeen hij nu bij sommigen al opgebruikt lijkt te hebben.

Daarnaast is het hoogst twijfelachtig dat de stelling zou kloppen dat Lukaku tegen de Ierse verdediging – die weinig ruimte zal weggeven – weinig te zoeken heeft als aanvaller die graag ruimte gebruikt. Sinds het WK in Brazilië speelt elke tegenstander op die behouden manier tegen de Rode Duivels. Tegen Ierland worden de Belgen heus niet met een nieuwe realiteit geconfronteerd. Behoud je vertrouwen dus maar in Romelu, Marc Wilmots. De natie dankt u.

Waarom Wilmots geen Conte, Van Gaal of Deschamps is

Wat al enkele weken of misschien zelfs reeds enkele maanden sluimerde kwam na de nederlaag van de Rode Duivels tegen Italië helemaal aan de oppervlakte: bondscoach Marc Wilmots kreeg het in de publieke opinie zwaar te verduren. Niet altijd even terecht. Kevin De Bruyne kende voor het eerst in 41 wedstrijden voor de nationale ploeg een complete offday, Hazard bleef ook sterk onder de verwachtingen en dat Romelu Lukaku zijn rush richting Buffon vroeg in de tweede helft beëindigde met een lobbal naast het doel is op het niveau van een Europees kampioenschap tegen een sterke tegenstander als Italië haast onvergefelijk. Al die tegenvallers kan een coach niet verhelpen, net zoals het bij momenten zeer slordige spel van de Duivels.

Toch treft ook Wilmots schuld aan de slechte – maar niet fatale – start van de nationale ploeg op EURO 2016. De coach betwist op haast elke persconferentie de kritiek dat hij tactisch vaak door de mand valt, maar feit is dat hij ook maandag door zijn concullega Antonio Conte compleet afgetroefd werd. Daar moest de flegmatieke Italiaan zelfs niet voor te verrassen. Het was bijvoorbeeld immers op voorhand reeds duidelijk dat zijn spelers vooral de ruimte achter de rug van de Belgische verdediging zouden proberen te benutten, zo kwam ook het openingsdoelpunt tot stand.

Ook wat betreft de eigen tactiek zat er heel wat zand in de motor van de Belgen. Wat Fellaini op het middenveld bijgedragen heeft tegen Italië is twee dagen na de wedstrijd nog steeds niet duidelijk. Een zeer spijtige keuze, zeker als je zag hoe De Bruyne stond te zwemmen op de flank. Bovendien acteerden de elf Belgen vanaf het moment dat ze het initiatief in handen kregen opnieuw zoals we al zo vaak hebben gezien: volstrekt hulpeloos. Dat Wilmots daar na vier jaar aan het hoofd van de nationale ploeg nog steeds geen oplossing voor heeft gevonden doet steeds vaker de wenkbrauwen fronsen. Louis van Gaal had vlak voor het WK in Brazilië slechts enkele weken nodig om een duidelijk herkenbaar systeem in het Nederlands elftal te slepen en boekte daar ondanks een zeer matige selectie ook succes mee.

Wat echter nog pijnlijker is, is het feit dat Wilmots in Lyon een totaal gebrek aan lef vertoonde. In de eerste plaats op het vlak van de opstelling. Italië is een naam als een klok in het internationale voetbal, maar als er één generatie te pakken was, is het deze wel. Conte kan geen beroep doen op sterren en heeft achteraan een verdediging rondlopen die stilaan de pensioengerechtigde leeftijd bereikt heeft. Waarom Wilmots niet voluit de kaart van de aanval  trok blijft dan ook een raadsel.

Ook bij zijn vervangingen was de bondscoach in hetzelfde bedje ziek. In de openingswedstrijd tussen Frankrijk en Roemenië aarzelde Didier Deschamps niet om zijn vedetten Paul Pogba en Antoine Griezmann naar de kant te halen. Iets waar Wilmots zich niet aan waagde, ook al was Kevin De Bruyne een schim van zichzelf en bleef Eden Hazard ook ver onder de verwachtingen. Een beslissing waar niemand beter van werd, aangezien Hazard en De Bruyne op die manier nog meer gefrustreerd werden.

Wilmots sluit de eerste partij van de groepsfase dus met een zware onvoldoende af. Een weinig te benijden prestatie die de top van de KBVB tot nadenken moet stemmen. Natuurlijk zou een coachwissel tijdens het EK geen zoden aan de dijk brengen, maar de eerstvolgende partij van de Duivels na dit tornooi is pas in september. Tijd genoeg om eens te bekijken of er voldoende financiële ruimte is om het lopende contract van Wilmots stop te zetten. En om uit te vissen of het GSM-nummer van Louis van Gaal nog ergens rondslingert in de bureaulades van de kantoren aan de Houba de Strooperlaan.

De tijd als bondgenoot

Vanaf vandaag bereiden de Rode Duivels het EK verder voor in hun basiskamp in Bordeaux. In het Golf du Médoc Resort is alles aanwezig wat profspelers nodig hebben om in alle rust naar een tornooi toe te leven. Hopelijk werkt de groene omgeving ook inspirerend voor de bondscoach en zijn ploeg, want dat is wat de delegatie deze week zeker nodig heeft.

Bijna drie weken is de groep nu bij elkaar, maar hetgeen getoond werd in de drie oefenwedstrijden tegen Zwitserland, Finland en Noorwegen geeft geen blijk van progressie. De ploeg heeft het nog altijd moeilijk met een tegenstander te ontwrichten die laag terugzakt, een tactiek die nochtans op de EK-eindronde vaak gebruikt zal worden tegen de Rode Duivels. Al kan er wel altijd gerekend worden op een klasseflits van spelers als Kevin De Bruyne of Eden Hazard.

Wat echter plotseling de bondscoach grotere kopzorgen bezorgt is de verdediging. Nochtans vier jaar lang het paradepaardje waarmee Wilmots kon uitpakken. Zowel in de kwalificatiecampagne voor het WK in Brazilië als die voor het huidige EK slikte de Belgische defensie amper doelpunten. Maar tijdens de voorbije oefeninterlands zorgde haast elke aanval van de tegenstander voor een collectieve paniekaanval achteraan. En leidde dat ook niet zelden tot een doelpunt. Als die defensieve instabiliteit reeds tegen het nummer 15 (Zwitserland), 51 (Noorwegen) en 67 (Finland) als pijnpunt boven water komt, hoe zal het dan uitdraaien wanneer het echt om de knikkers gaat tegen sterkere ploegen?

Veel opties achterin heeft Wilmots niet. Met de blessures van Kompany en Lombaerts is er een pak ervaring weggevallen en Vermaelen is momenteel noodgedwongen meer met zichzelf bezig dan dat hij in staat is een defensie te sturen. Daarom is het des te opmerkelijker dat de bondscoach pas tot in de laatste oefenwedstrijd heeft gewacht om de kaart te trekken van het duo Alderweireld-Vertonghen centraal achteraan. Zij zijn het gewoon in de Premier League naast elkaar te spelen bij Tottenham Hotspur en deden dat vroeger ook bij Ajax. Bij de nationale ploeg posteerde Wilmots Aldeweireld en Vertonghen evenwel steeds op de flanken, waardoor je plots met een groot vraagteken aan het EK moet beginnen.

Vooral aan de coaching binnen de ploeg zal nog veel gewerkt moeten worden, want het verdedigend compartiment is niet alleen de verantwoordelijkheid van de defensie, maar van het ganse elftal. Als de flankspelers hun tegenstander bij balverlies niet uit het oog verliezen – wat iemand als Eden Hazard al eens durft te doen – nemen ze achteraan reeds veel druk weg. Mits goede afspraken bied je zo al voor een groot stuk een oplossing voor de soms wankele verdediging.

De tijd kan echter ook een bondgenoot zijn voor de Rode Duivels. De eerste achtste finale staat pas op 25 juni op het programma. De logica respecterend dat de Duivels niet al te veel problemen zullen hebben met Ierland en Zweden start dan pas het tornooi voor de Belgen. Er rest de ploeg dus nog net geen drie weken om alles op punt te zetten. Geen onhaalbare deadline.

Het circus voetbal

En toen waren ze nog maar met … . Het is een zinnetje dat je de afgelopen tijd veel kan gebruiken wanneer het over de verdedigers bij de Rode Duivels gaat. Na Vincent Kompany en Björn Engels zagen immers maandag ook Nicolas Lombaerts en Dedryck Boyata het EK aan zich voorbijgaan omwille van blessures. In het geval van Boyata is dat voor de ambities van de Rode Duivels geen ramp. De speler van Celtic Glasgow telde nog maar twee caps en leek in normale omstandigheden de grootste kanshebber te zijn om als 24^ste lid van de selectie thuis te moeten blijven.

Wat Lombaerts betreft liggen de kaarten anders. Met zijn onbeschikbaarheid verdwijnt er opnieuw heel wat ervaring achteraan bij de nationale ploeg. 39 keer kwam de West-Vlaming tussen de lijnen voor de Duivels. Tel daar nog eens de 72 caps van Vincent Kompany bij en de 85 van Daniel Van Buyten die vlak na het WK in Brazilië afzwaaide en je krijgt een indrukwekkend aantal. Nu blijven nog alleen Toby Alderweireld en Jan Vertonghen over als routiniers. Laurent Ciman en Thomas Vermaelen hebben allebei ook reeds een mooie carrière uitgebouwd, maar kwamen de laatste tijd te weinig in actie bij de nationale ploeg om te verwachten dat ze de kar zullen trekken. Vermaelen zag bovendien dit seizoen te vaak de bank en de tribune bij zijn club Barcelona.

Als Marc Wilmots zich dus over één compartiment zorgen moet maken is het de defensie wel. In de twee afgelopen kwalificatiecampagnes blonk de ploeg telkens uit door zeer weinig doelpunten te slikken – voor het WK in Brazilië twee jaar geleden slechts vier tegendoelpunten en tijden de campagne voor EURO 2016 eentje meer – maar nu staat dat allemaal wat op losse schroeven. Automatismen bij nationale ploegen vormen sowieso reeds een heikel thema, aangezien de teams slechts enkele wedstrijden per jaar spelen en amper kunnen trainen, maar twee weken voor het start van het EK moet de bondscoach en de rest van de technische staf een haast volledige onuitgegeven defensie bij elkaar timmeren. Alleen al daarom wordt de wedstrijd straks tegen Finland zeer interessant.

Wilmots kan zich echter enigszins optrekken aan het feit dat een groot deel van zijn collega-bondscoaches omwille van blessures ook lang niet met hun sterkste elftal kunnen uitpakken. Groepsgenoot Italië mist bijvoorbeeld Marchisio, Montolivo en Verratti, Duitsland kan net zoals op het WK in Brazilië geen beroep doen op Reus en Didier Deschamps moet Diarra, Mathieu en Varane uit de selectie bij Les Bleus laten.

Op zich is die behoorlijk lange lijst geblesseerden niet zo verrassend, desondanks alle vooruitgang in de medische wereld. We staan op het einde van een reeds lang seizoen en het EK is nog niet afgelopen of vele clubteams beginnen reeds aan de voorbereiding van een nieuwe jaargang. Daarnaast is het eerder een regel dan een uitzondering dat spelers tijdens het seizoen twee tot drie wedstrijden per week afwerken. Het voetbal is een perpetuum mobile geworden, voor een groot deel onder druk van de televisiestations en sponsoren die veel geld pompen in het voetbal. Zij hebben er alle belang bij dat het product voetbal vaak genoeg in de markt geplaatst kan worden. Dat dat ten koste gaat van de gezondheid en ambities van voetballers lijkt van ondergeschikt belang. Het circus moet verder en wacht op niemand.

Teveel via klasseflitsen

Iets meer dan een week zijn de Rode Duivels nu bij elkaar ter voorbereiding op EURO 2016. Heel veel wijzer zijn we echter nog niet geworden wat betreft de staat van paraatheid van de nationale ploeg, aangezien veel oefensessies tijdens de stage in Zwitserland achter gesloten deuren plaatsvonden. Dat dat correcte berichtgeving soms verhindert is jammer. Zeker aangezien soms het verwijt valt dat de pers er weer eens naast zat in haar oordeel over bepaalde sportieve prestaties.

Het enige geschikte beoordelingsmoment was de oefeninterland tegen Zwitserland afgelopen zaterdag, maar ook dat moet met een korreltje zout worden bekeken worden aangezien de vele wissels het niveau in een vriendschappelijke wedstrijd niet ten goede komen en omwille van het feit dat Marc Wilmots nog geen beroep kon doen op zijn ganse kern door blessures en spelers met clubverplichtingen.

Toch kunnen de Duivels enkele belangrijke vaststellingen meenemen naar de rest van de voorbereiding. Ten eerste viel tegen Zwitserland het experiment achterin met Axel Witsel als rechtsback goed mee. De speler van Zenit Sint-Petersburg kwam nagenoeg nooit in de problemen. Bijna al het Zwitserse gevaar kwam langs de linkerflank. Natuurlijk zal Witsel nu niet bovenaan het lijstje staan van Marc Wilmots wanneer het gaat over het invullen van de rechtsbackpositie, maar het is goed om te weten dat er een extra alternatief voorhanden is.

Witsel werd echter samen met de geblesseerde Radja Nainggolan gemist op het middenveld. Moussa Dembélé kon al het goede dat hij het afgelopen seizoen bij Tottenham Hotspur niet doortrekken in de eerste oefeninterland bij de nationale ploeg. Samen met Marouane Fellaini zorgde hij niet voor het nodige evenwicht op het middenveld. Die laatste opstellen blijft bovendien een risico, want opnieuw liet hij zijn ellebogen gretig alle kanten opgaan. Al een geluk dat scheidsrechter Paolo Mazzoleni veel toeliet, maar wanneer het echt om de knikkers gaat, neemt Marc Wilmots maar beter in overweging of het wel de moeite is Fellaini te laten aantreden met het risico om vervolgens met een man minder verder te moeten.

Aanvallend was het meest positieve het doelpunt van Romelu Lukaku. Na zijn treffer in Portugal eind maart is het een goede zaak dat de oudste Lukaku opnieuw tot scoren komt. Voorheen werden er terecht vragen gesteld bij de vaak tegenvallende optredens van de aanvaller van Everton bij de nationale ploeg, maar meer en meer toont hij terecht aan helemaal bovenaan te staan wanneer het gaat over de pikorde bij de diepe spitsen.

Voor het overige verliep het vooraan veel stroever. De Rode Duivels bewezen voor een zoveelste keer dat wanneer de tegenstander zich terugtrekt en het spel aan hen laat, ze daar moeilijk mee om kunnen. Op dat vlak lijkt de ploeg maar geen progressie te kunnen boeken. Enigszins verontrustend op twee weken voor de start van een groot internationaal tornooi. Het team moet teveel rekenen op klasseflitsen van spelers als bijvoorbeeld Kevin De Bruyne. Tegen een goede middenmoter – zoals Zwitserland er een is – geraakt je daar nog mee weg, maar tegen topploegen volstaat dat meestal niet. Als de Rode Duivels verder willen mikken dan louter een plaats in de tweede ronde op het EK zal het dus de komende weken stukken beter moeten dan hetgeen ze in Zwitserland getoond hebben.