ROMELU

“ROMELU!” De kreet van de stadionspeaker in Bordeaux werd iets na 16.00u zaterdagnamiddag luidkeels gevolgd door een oorverdovende “LUKAKU” van de 10.000 aanwezige Belgische supporters. De Evertonaanvaller had de Rode Duivels net op voorsprong gebracht tegen Ierland en zou twintig minuten voor tijd de tegenstander definitief uittellen door op een haast identieke wijze zijn tweede doelpunt op het EK te scoren. Dezelfde spits trouwens die nog geen week eerder door een ganse natie net niet uitgespuugd werd nadat hij tegen Italië een uitstekende mogelijkheid op de 1-1 miste.

Het kan snel gaan in het voetbal, maar er is iets serieus mis als we zo snel spelers beginnen op te hemelen en af te schrijven. Het is onmogelijk het ene moment als een Lionel Messi bestempeld te worden om vervolgens niet meer in vierde provinciale mee te kunnen en vice versa. Dat Romelu Lukaku eerder bij de eerste aanleunt dan bij de tweede heeft hij de afgelopen tijd voldoende bewezen. In de zes voorbije wedstrijden die hij met de nationale ploeg afwerkte, kwam hij slechts één keer niet tot scoren. En ook bij Everton  kon hij terugblikken op een meer dan degelijk seizoen. Hij verdient het dus voor 200 procent om wat krediet te hebben en niet bij de eerste de beste gelegenheid met de grond gelijk gemaakt te worden.

Dat laatste geldt ook voor de nationale ploeg en de bondscoach. Allebei kregen ze na het debacle tegen Italië heel wat kritiek te verduren die niet altijd even hard hout sneed. Marc Wilmots kan bezwaarlijk een topcoach genoemd – daarvoor oogt zijn palmares te mager – maar de successen van de nationale ploeg van de afgelopen jaren kunnen niet zonder de inbreng van Wilmots bekeken worden. Of je nu fan bent van hem of niet. Ook de nationale ploeg was in de aanloop naar de partij tegen Italië niet plotseling afgegleden naar het niveau van een voetbaldwerg, net als de Rode Duivels nooit topfavoriet zijn geweest voor de Europese titel. De waarheid zal – zoals zo vaak – ergens in het midden liggen.

De prestatie tegen Ierland moet in ieder geval vertrouwen geven voor vanavond tegen Zweden. De Duivels toonden immers eindelijk dat ze het wel kunnen, een tegenstander domineren die het voetballen probeert te verhinderen. Snelle balwisselingen en diepgang zoeken waren de sleutelwoorden zaterdag in Bordeaux en dat zal in Nice niet anders zijn vanavond. Als dat gekopieerd kan worden en ene Zlatan Ibrahimovic wordt uit de wedstrijd gehouden, kan het eigenlijk amper mis gaan. Gecombineerd met enkele “LUKAKU’s” die van de tribunes rollen belooft het dan een mooie feestavond te worden aan de Franse Rivièra.

Another day at the office

Met het mes op de keel, er is geen betere omschrijving mogelijk voor de manier waarop de Rode Duivels morgen tegen Ierland in Bordeaux op het veld verschijnen. De nederlaag tegen Italië maandag was geen drama, maar zorgt er wel voor dat de nationale ploeg zich geen uitschuiver kan permitteren, wil het niet het drama meemaken van vroegtijdig naar huis te worden gestuurd of wil het vermijden te moeten speculeren op een plaats bij de beste vier derdes. Trouwens: als je tegen het nummer 33 op de FIFA-ranking niet kan winnen, heb je op een EK überhaupt niets te zoeken.

De situatie waarin de Duivels beland zijn is redelijk nieuw voor ze. De kwalificatiecampagne voor EURO 2016 verliep moeizaam, maar het EK kwam op geen moment in gevaar. De laatste keer dat het echt van moeten was, ligt reeds twee jaar achter ons, de verloren kwartfinale van het WK in Brazilië tegen Argentinië. Niet meteen vertrouwenwekkend, maar druk mag geen te groot obstakel vormen voor spelers die bijna allemaal bij hun clubs in de sterkste competities van de wereld een leidende rol hebben en tijdens het seizoen haast elke week meermaals vol aan de bak moeten. In dat oogpunt is de wedstrijd tegen Ierland another day at the office.

Over de tactiek is reeds ook veel gesproken en geschreven, maar eigenlijk is er slechts één optie voor de Rode Duivels: net zoals de Italiaanse media in de aanloop naar de match tussen hun Squadra Azzurra en de Rode Duivels opriepen voluit voor de aanval te gaan, moeten ook de Belgen tonen waarom het offensieve compartiment van hun elftal het meest talentrijke van de ganse ploeg is. Er is immers meer nodig dan een overwinning om de ploeg opnieuw op de rails te krijgen. Overtuiging, dat is wat de buitenwereld wil zien van de Rode Duivels. Geen Fellaini dus meer in de basisploeg a.u.b. Marc Wilmots. Zet Kevin De Bruyne op de plaats waar hij het beste rendeert: centraal achter de spitsen. En als je dan toch bezig bent, drop opkomende flankverdedigers als Thomas Meunier en Jordan Lukaku ook maar in de basis. Vooruit moet het gaan morgen tussen 15.00u en 16.45u

Of de broer van die laatste, Romelu aan de aftrap verschijnt is koffiedik kijken. De spits bleef na de wedstrijd tegen Italië niet zonder kritiek. Niet helemaal terecht. Lukaku miste inderdaad in de tweede helft een huizenhoge kans op de gelijkmaker, maar het was wel de enige mogelijkheid die zich aanbood voor hem. Dat Kevin De Bruyne en Eden Hazard ook allesbehalve in de match zaten brak hem zuur op. Het is bovendien absurd hoe snel het geloof in een voetballer kan verdwijnen. Romelu Lukaku heeft er een dijk van een seizoen opzitten bij zijn club Everton en vond in de vier voorbije oefeninterlands telkens de weg naar de netten. Dat verdient wat meer krediet dan hetgeen hij nu bij sommigen al opgebruikt lijkt te hebben.

Daarnaast is het hoogst twijfelachtig dat de stelling zou kloppen dat Lukaku tegen de Ierse verdediging – die weinig ruimte zal weggeven – weinig te zoeken heeft als aanvaller die graag ruimte gebruikt. Sinds het WK in Brazilië speelt elke tegenstander op die behouden manier tegen de Rode Duivels. Tegen Ierland worden de Belgen heus niet met een nieuwe realiteit geconfronteerd. Behoud je vertrouwen dus maar in Romelu, Marc Wilmots. De natie dankt u.

Waarom Wilmots geen Conte, Van Gaal of Deschamps is

Wat al enkele weken of misschien zelfs reeds enkele maanden sluimerde kwam na de nederlaag van de Rode Duivels tegen Italië helemaal aan de oppervlakte: bondscoach Marc Wilmots kreeg het in de publieke opinie zwaar te verduren. Niet altijd even terecht. Kevin De Bruyne kende voor het eerst in 41 wedstrijden voor de nationale ploeg een complete offday, Hazard bleef ook sterk onder de verwachtingen en dat Romelu Lukaku zijn rush richting Buffon vroeg in de tweede helft beëindigde met een lobbal naast het doel is op het niveau van een Europees kampioenschap tegen een sterke tegenstander als Italië haast onvergefelijk. Al die tegenvallers kan een coach niet verhelpen, net zoals het bij momenten zeer slordige spel van de Duivels.

Toch treft ook Wilmots schuld aan de slechte – maar niet fatale – start van de nationale ploeg op EURO 2016. De coach betwist op haast elke persconferentie de kritiek dat hij tactisch vaak door de mand valt, maar feit is dat hij ook maandag door zijn concullega Antonio Conte compleet afgetroefd werd. Daar moest de flegmatieke Italiaan zelfs niet voor te verrassen. Het was bijvoorbeeld immers op voorhand reeds duidelijk dat zijn spelers vooral de ruimte achter de rug van de Belgische verdediging zouden proberen te benutten, zo kwam ook het openingsdoelpunt tot stand.

Ook wat betreft de eigen tactiek zat er heel wat zand in de motor van de Belgen. Wat Fellaini op het middenveld bijgedragen heeft tegen Italië is twee dagen na de wedstrijd nog steeds niet duidelijk. Een zeer spijtige keuze, zeker als je zag hoe De Bruyne stond te zwemmen op de flank. Bovendien acteerden de elf Belgen vanaf het moment dat ze het initiatief in handen kregen opnieuw zoals we al zo vaak hebben gezien: volstrekt hulpeloos. Dat Wilmots daar na vier jaar aan het hoofd van de nationale ploeg nog steeds geen oplossing voor heeft gevonden doet steeds vaker de wenkbrauwen fronsen. Louis van Gaal had vlak voor het WK in Brazilië slechts enkele weken nodig om een duidelijk herkenbaar systeem in het Nederlands elftal te slepen en boekte daar ondanks een zeer matige selectie ook succes mee.

Wat echter nog pijnlijker is, is het feit dat Wilmots in Lyon een totaal gebrek aan lef vertoonde. In de eerste plaats op het vlak van de opstelling. Italië is een naam als een klok in het internationale voetbal, maar als er één generatie te pakken was, is het deze wel. Conte kan geen beroep doen op sterren en heeft achteraan een verdediging rondlopen die stilaan de pensioengerechtigde leeftijd bereikt heeft. Waarom Wilmots niet voluit de kaart van de aanval  trok blijft dan ook een raadsel.

Ook bij zijn vervangingen was de bondscoach in hetzelfde bedje ziek. In de openingswedstrijd tussen Frankrijk en Roemenië aarzelde Didier Deschamps niet om zijn vedetten Paul Pogba en Antoine Griezmann naar de kant te halen. Iets waar Wilmots zich niet aan waagde, ook al was Kevin De Bruyne een schim van zichzelf en bleef Eden Hazard ook ver onder de verwachtingen. Een beslissing waar niemand beter van werd, aangezien Hazard en De Bruyne op die manier nog meer gefrustreerd werden.

Wilmots sluit de eerste partij van de groepsfase dus met een zware onvoldoende af. Een weinig te benijden prestatie die de top van de KBVB tot nadenken moet stemmen. Natuurlijk zou een coachwissel tijdens het EK geen zoden aan de dijk brengen, maar de eerstvolgende partij van de Duivels na dit tornooi is pas in september. Tijd genoeg om eens te bekijken of er voldoende financiële ruimte is om het lopende contract van Wilmots stop te zetten. En om uit te vissen of het GSM-nummer van Louis van Gaal nog ergens rondslingert in de bureaulades van de kantoren aan de Houba de Strooperlaan.

De tijd als bondgenoot

Vanaf vandaag bereiden de Rode Duivels het EK verder voor in hun basiskamp in Bordeaux. In het Golf du Médoc Resort is alles aanwezig wat profspelers nodig hebben om in alle rust naar een tornooi toe te leven. Hopelijk werkt de groene omgeving ook inspirerend voor de bondscoach en zijn ploeg, want dat is wat de delegatie deze week zeker nodig heeft.

Bijna drie weken is de groep nu bij elkaar, maar hetgeen getoond werd in de drie oefenwedstrijden tegen Zwitserland, Finland en Noorwegen geeft geen blijk van progressie. De ploeg heeft het nog altijd moeilijk met een tegenstander te ontwrichten die laag terugzakt, een tactiek die nochtans op de EK-eindronde vaak gebruikt zal worden tegen de Rode Duivels. Al kan er wel altijd gerekend worden op een klasseflits van spelers als Kevin De Bruyne of Eden Hazard.

Wat echter plotseling de bondscoach grotere kopzorgen bezorgt is de verdediging. Nochtans vier jaar lang het paradepaardje waarmee Wilmots kon uitpakken. Zowel in de kwalificatiecampagne voor het WK in Brazilië als die voor het huidige EK slikte de Belgische defensie amper doelpunten. Maar tijdens de voorbije oefeninterlands zorgde haast elke aanval van de tegenstander voor een collectieve paniekaanval achteraan. En leidde dat ook niet zelden tot een doelpunt. Als die defensieve instabiliteit reeds tegen het nummer 15 (Zwitserland), 51 (Noorwegen) en 67 (Finland) als pijnpunt boven water komt, hoe zal het dan uitdraaien wanneer het echt om de knikkers gaat tegen sterkere ploegen?

Veel opties achterin heeft Wilmots niet. Met de blessures van Kompany en Lombaerts is er een pak ervaring weggevallen en Vermaelen is momenteel noodgedwongen meer met zichzelf bezig dan dat hij in staat is een defensie te sturen. Daarom is het des te opmerkelijker dat de bondscoach pas tot in de laatste oefenwedstrijd heeft gewacht om de kaart te trekken van het duo Alderweireld-Vertonghen centraal achteraan. Zij zijn het gewoon in de Premier League naast elkaar te spelen bij Tottenham Hotspur en deden dat vroeger ook bij Ajax. Bij de nationale ploeg posteerde Wilmots Aldeweireld en Vertonghen evenwel steeds op de flanken, waardoor je plots met een groot vraagteken aan het EK moet beginnen.

Vooral aan de coaching binnen de ploeg zal nog veel gewerkt moeten worden, want het verdedigend compartiment is niet alleen de verantwoordelijkheid van de defensie, maar van het ganse elftal. Als de flankspelers hun tegenstander bij balverlies niet uit het oog verliezen – wat iemand als Eden Hazard al eens durft te doen – nemen ze achteraan reeds veel druk weg. Mits goede afspraken bied je zo al voor een groot stuk een oplossing voor de soms wankele verdediging.

De tijd kan echter ook een bondgenoot zijn voor de Rode Duivels. De eerste achtste finale staat pas op 25 juni op het programma. De logica respecterend dat de Duivels niet al te veel problemen zullen hebben met Ierland en Zweden start dan pas het tornooi voor de Belgen. Er rest de ploeg dus nog net geen drie weken om alles op punt te zetten. Geen onhaalbare deadline.

Het circus voetbal

En toen waren ze nog maar met … . Het is een zinnetje dat je de afgelopen tijd veel kan gebruiken wanneer het over de verdedigers bij de Rode Duivels gaat. Na Vincent Kompany en Björn Engels zagen immers maandag ook Nicolas Lombaerts en Dedryck Boyata het EK aan zich voorbijgaan omwille van blessures. In het geval van Boyata is dat voor de ambities van de Rode Duivels geen ramp. De speler van Celtic Glasgow telde nog maar twee caps en leek in normale omstandigheden de grootste kanshebber te zijn om als 24^ste lid van de selectie thuis te moeten blijven.

Wat Lombaerts betreft liggen de kaarten anders. Met zijn onbeschikbaarheid verdwijnt er opnieuw heel wat ervaring achteraan bij de nationale ploeg. 39 keer kwam de West-Vlaming tussen de lijnen voor de Duivels. Tel daar nog eens de 72 caps van Vincent Kompany bij en de 85 van Daniel Van Buyten die vlak na het WK in Brazilië afzwaaide en je krijgt een indrukwekkend aantal. Nu blijven nog alleen Toby Alderweireld en Jan Vertonghen over als routiniers. Laurent Ciman en Thomas Vermaelen hebben allebei ook reeds een mooie carrière uitgebouwd, maar kwamen de laatste tijd te weinig in actie bij de nationale ploeg om te verwachten dat ze de kar zullen trekken. Vermaelen zag bovendien dit seizoen te vaak de bank en de tribune bij zijn club Barcelona.

Als Marc Wilmots zich dus over één compartiment zorgen moet maken is het de defensie wel. In de twee afgelopen kwalificatiecampagnes blonk de ploeg telkens uit door zeer weinig doelpunten te slikken – voor het WK in Brazilië twee jaar geleden slechts vier tegendoelpunten en tijden de campagne voor EURO 2016 eentje meer – maar nu staat dat allemaal wat op losse schroeven. Automatismen bij nationale ploegen vormen sowieso reeds een heikel thema, aangezien de teams slechts enkele wedstrijden per jaar spelen en amper kunnen trainen, maar twee weken voor het start van het EK moet de bondscoach en de rest van de technische staf een haast volledige onuitgegeven defensie bij elkaar timmeren. Alleen al daarom wordt de wedstrijd straks tegen Finland zeer interessant.

Wilmots kan zich echter enigszins optrekken aan het feit dat een groot deel van zijn collega-bondscoaches omwille van blessures ook lang niet met hun sterkste elftal kunnen uitpakken. Groepsgenoot Italië mist bijvoorbeeld Marchisio, Montolivo en Verratti, Duitsland kan net zoals op het WK in Brazilië geen beroep doen op Reus en Didier Deschamps moet Diarra, Mathieu en Varane uit de selectie bij Les Bleus laten.

Op zich is die behoorlijk lange lijst geblesseerden niet zo verrassend, desondanks alle vooruitgang in de medische wereld. We staan op het einde van een reeds lang seizoen en het EK is nog niet afgelopen of vele clubteams beginnen reeds aan de voorbereiding van een nieuwe jaargang. Daarnaast is het eerder een regel dan een uitzondering dat spelers tijdens het seizoen twee tot drie wedstrijden per week afwerken. Het voetbal is een perpetuum mobile geworden, voor een groot deel onder druk van de televisiestations en sponsoren die veel geld pompen in het voetbal. Zij hebben er alle belang bij dat het product voetbal vaak genoeg in de markt geplaatst kan worden. Dat dat ten koste gaat van de gezondheid en ambities van voetballers lijkt van ondergeschikt belang. Het circus moet verder en wacht op niemand.

De bondscoach, die ploegde voort

Vorig week zondag in het GSP-stadion in Nicosia omstreeks 23.30u lokale tijd: de Russische scheidsrechter Vladislav Bezborodov maakt een einde aan de partij van de Rode Duivels tegen Cyprus. De stadionspeaker laat prompt het themanummer van de Muppet Show door de boxen gallen. Of er enig sarcasme mee gemoeid was weten we niet, maar de brave man – of vrouw natuurlijk, lang leve gendergelijkheid – had het haast niet beter kunnen kiezen. Ook al was er sowieso amper eer te halen in een land waar het zand op de stranden van groter belang is dan de grassprieten op de voetbalvelden, wat Kompany en co neerzetten was ongeveer van het slechtste dat we de afgelopen jaren van de nationale ploeg zagen.

Het feit dat de wedstrijd werd beslist door een klasseflits van het trio De Bruyne-Mertens-Hazard was ongeveer het enige positieve dat er te onthouden viel. Voor het overige was het huilen met de figuurlijke pet op. Veel individuele fouten en amper uitgespeelde aanvallen: we zijn nog niet eens half september, maar de Duivels leken eerder bezig aan een eindeseizoensmatch. Op enkele uitzonderingen na stonden ze inspiratieloos op de mat. Al een geluk dat er bij de thuisploeg geen Gareth Bale rondliep, want anders zou de avond er nog slechter hebben uitgezien.

Dankzij de 1-0 zege tegen Cyprus kunnen de Rode Duivels stilaan hun ticket voor EURO 2016 boeken, maar op veel gejuich moet dat niet worden onthaald. Met acht extra deelnemers in vergelijking met het EK drie jaar geleden in Polen en Oekraïne mag immers ongeveer elk Europees land – uitgezonderd misschien Vaticaanstad en Bobbejaanland – richting Frankrijk trekken. Nee, in plaats van een hoerastemming moet er dringend worden bekeken hoe het niveau van de nationale ploeg drastisch naar omhoog kan worden getrokken.

Na het WK in Brazilië beloofde bondscoach Marc Wilmots zijn ploeg veel dominanter te laten spelen om zo een antwoord te kunnen vinden op de tegenstand die wedstrijden tegen de Duivels steeds behoudener aanpakt, maar echt progressie hebben we het team na tachtig procent van de kwalificatiecampagne achter de rug nog niet zien boeken. De inbreng van Radja Nainggolan was een pluspunt – hoe is het mogelijk dat zo’n speler er vorig jaar niet bij was op het WK – maar daarnaast blijft het team ter plaatse trappelen.

In zo’n omstandigheden komt al snel de coach in het vizier. Het is niet de populairste mening om te verkondigen, maar in een ideale wereld zou Marc Wilmots zo snel mogelijk vervangen moeten worden, nog liever vandaag dan morgen. Topspelers verdienen een topcoach en dat is het Kampfschwein voor alle duidelijkheid niet. Zijn eerdere coachingsopdrachten bij Schalke 04 en STVV draaiden telkens op een sisser uit en bij de nationale ploeg werd hij meermaals tactisch afgetroefd door zijn collega’s op de andere bank. Ook omdat hij maar niet wil afwijken van zijn 4-3-3-opstelling met een nochtans aanvallend ingestelde speler als Witsel als verdedigende middenvelder en Benteke als eerste keuze in de spits. Wat er ook mag gebeuren: de bondscoach, die ploegt voort. Natuurlijk kan je opwerpen dat de spelers ook een verantwoordelijkheid te dragen hebben, maar een trainer heeft dan net de taak zijn ploeg te prikkelen. Daar lijkt Wilmots niet in te slagen, te weinig alleszins.

In het glazen bondsgebouw aan de Brusselse Houba de Strooperlaan lijkt echter niemand geneigd het ontslag van de bondscoach op tafel te leggen. De vele personeelswissels binnen de technische staf en de omkadering bewijzen dat de machtspositie van Wilmots groot is en de KBVB en hij lijken wel onlosmakelijk met elkaar verbonden. Als het gênante geflirt met Schalke 04 ons één ding leerde, is dat er nagenoeg geen clubs staan te springen om de coach een contractvoorstel aan te bieden en de bond moet op zijn beurt de vinger aan de knip houden. Een ontslagvergoeding uitbetalen en een betere (en dus duurdere) vervanger aantrekken zou de KBVB financieel te veel pijn doen. Als de opvolger een Belg moet zijn is de spoeling overigens flinterdun. Eric Gerets is op pensioen en Michel Preud’homme ligt nog onder contract, nota bene bij het Club Brugge van bondsopposant Bart Verhaeghe.

Daarom moet er gezocht worden naar de minst slechte oplossing. Met de kwalificatie als reekshoofd zo goed als op zak en nog negen maanden te gaan voor de start van EURO 2016 is er voldoende tijd om te experimenteren. Geef De Bruyne een centrale rol, probeer eens een tweespitsensysteem met Batshuayi en posteer Witsel opnieuw iets hoger; de mogelijkheden zijn legio. Zeker met oefenwedstrijden tegen Italië en Spanje in het vooruitzicht, ploegen die op het EK ook concurrenten zullen zijn van de Rode Duivels. De komende maanden zullen dus cruciaal worden voor de ambities van de nationale ploeg, maar er is nog hoop.

1 september

Twee dagen na de officiële start van het schooljaar beleven de Rode Duivels vanavond hun 1 september. De laatste transfers zijn afgerond, de blitse bolides aan het hotel geparkeerd en de haartjes in de juiste plooi gelegd. Excuses gelden niet in het Koning Boudewijnstadion.

Zeker na de laatste kwalificatiewedstrijd in Wales die uitdraaide op één grote ontnuchtering. Cardiff betekende voor de Rode Duivels een les in realisme. Zelden zagen we de nationale ploeg zo ongeïnspireerd aan het werk tegen een team dat het vooral moest hebben van enthousiasme en strijdlust. Een (lichte) afgang die vraagt om een antwoord. Positief is dat de spelersgroep dat ook lijkt te beseffen. In alle reacties in aanloop naar de wedstrijd op een uitverkochte Heizel schemerde de honger door.

Bosnië-Herzegovina lijkt ook de ideale tegenstander voor een revanche. De Bosniërs vormen een ploeg die net als de Belgen heel wat voetballend vermogen in huis heeft, worden buitenshuis niet voortgestuwd door een kolkend stadion zoals in Zenica en moeten met een 8/18 vol voor de zege gaan. Het lijkt dus weinig waarschijnlijk dat de Rode Duivels straks af te rekenen zullen hebben met een tegenstander die zich zal ingraven zoals Wales die afgelopen seizoen de Belgen twee keer op die manier hoofdbrekens bezorgde. Net zoals Hazard en co het graag hebben.

De Duivels grijpen vanavond ook maar beter de drie punten – met een beetje pech vallen ze bij een nederlaag terug naar een vernederende voorlaatste plaats in de poule – maar belangrijker nog is de prestatie die ze leveren. De Belgen staan immers weliswaar op een onwaarschijnlijke tweede plaats op de FIFA-ranking, maar voetballen momenteel hoegenaamd niet op dat niveau. Wereldwijd worden we bejubeld om onze sterren, maar op het veld valt dat te weinig te merken. Tot nu toe in deze kwalificatiecampagne voor EURO 2016 noteerden we – uitgezonderd de makkelijke overwinningen tegen dwergstaat Andorra en de halve B-ploeg van Cyprus – een goede openingsfase op bezoek bij Bosnië-Herzegovina en een prima eerste helft in en tegen Israël. Over zes wedstrijden beschouwd zeer magertjes, zeker voor een groep die altijd heeft uitgeroepen op het EK voor het allerhoogste te willen gaan.

In dat opzicht is het jammer dat bondscoach Marc Wilmots Axel Witsel meer dan waarschijnlijk opnieuw een rij achteruit zal schuiven naar de positie van verdedigende middenvelder. Dat betekent meer zekerheid, maar ook minder aanvallende impulsen. Je pionnen moet je uitspelen op hun beste positie en dat is voor Witsel in het offensieve compartiment. Bovendien mogen de Duivels wel dat tikkeltje arrogantie uitstralen dat ze zich niet aanpassen aan een tegenstander.

Hoe dan ook wordt het Koning Boudewijnstadion laten kolken vlak na de start van het schooljaar meteen al het grote examen voor de Rode Duivels die nagenoeg met hun sterkste bezetting kunnen uitpakken. Een tweede zit kunnen ze zich niet permitteren. Zondag in Cyprus valt daarvoor te weinig eer te rapen.

Huiswerk en ironie

Het contrast tussen de twee interlands waarmee de Rode Duivels een punt achter hun seizoen hebben gezet kan niet groter zijn. In Parijs tegen Frankrijk zagen we bijna twee weken geleden ongeveer het beste wat de nationale ploeg onder Marc Wilmots heeft laten zien. Totdat de vele wissels de partij deden doodbloeden was België heer en meester in het Stade de France. Efficiënt vooraan en defensief zo goed als niets weggegeven. De 75.000 aanwezige Fransen werden er stil van.

De 3-4 zege was een zeer bemoedigende prestatie die echter geen vervolg kreeg in de match waarin het echt moest gebeuren een kleine week later, op verplaatsing in Wales. In Cardiff vervielen de Duivels in het andere uiterste. Uitgezonderd het eerste kwartier van de partij konden Eden Hazard en co nooit aanspraak maken op enig succes. Het inspiratieloze voetbal ging gepaard met een veel te laag tempo en offensief draaide het ook helemaal in de soep. Dan kom je zelf tegen een ploeg als Wales in de problemen. Want laat ons wel wezen: de Welshmen beschikken weliswaar over ene Gareth Bale en Aaron Ramsey, maar overstijgen voor het overige niet de grijze middelmaat. Bondscoach Chris Coleman moest zelfs rekenen op de doelman van de Tranmere Rovers – Owain Fôn Williams voor de quizzers – dat dit seizoen uit de Engelse vierde klasse degradeerde om zijn selectie rond te krijgen.

Met nog vier kwalificatiewedstrijden voor de boeg is de uitschuiver van de Belgen in het Cardiff City Stadium nog zeker niet fataal wat betreft het ticket voor EURO 2016, ook omdat de UEFA zo goed was om het aantal deelnemers uit te breiden van 16 naar 24. Wat echter wel vaststaat is dat de nederlaag Marc Wilmots met een hele hoop huiswerk voor de vakantie heeft opgezadeld, willen de Duivels de vooropgestelde ambitie waarmaken: voor het allerhoogste gaan. Het is altijd gevaarlijk om conclusies te trekken op basis van één wedstrijd, maar in vergelijking met de thuismatch tegen Wales midden november van vorig jaar is de ploeg ter plaatse blijven trappelen. Nog steeds kan er geen antwoord worden gevonden op een tegenstander die zich ingraaft en rekent op een blunder van de opponent of een eigen klasseflits om de drie punten veilig te stellen. Ongetwijfeld ook andere teams zullen in de toekomst op die manier de Rode Duivels proberen te bekampen. Er moet dus heel snel wat gebeuren.

Het is evenwel maar de vraag of Wilmots de nodige oplossingen kan aanreiken. De bondscoach die drie jaar geleden Georges Leekens opvolgde heeft nooit geboekt gestaan als een tactisch genie en heeft de afgelopen weken bovendien zijn kwaliteiten als motivator op de helling gezet. Wilmots mag bij hoog en bij laag blijven volhouden dat hij zelf niet gesolliciteerd had voor de positie van hoofdcoach bij Schalke 04, maar dat verhaal gelooft ongeveer niemand meer. Waarom is hij anders onlangs in zee gegaan met een nieuwe zaakwaarnemer – topmanager Jorge Mendes note bene – en wachtte hij zolang om het nieuws te communiceren aan het publiek, de spelers en de bondstop dat hij toch bij de Rode Duivels zou blijven als hij dat naar eigen zeggen al een week wist? Nu moet de nationale ploeg verder met een coach die zijn elftal als een tweede keuze beschouwt, niet meteen een goede voedingsbodem voor succes.

Wilmots start in september tegen Bosnië en Herzegovina en Cyprus met minder krediet, maar moet nog niet meteen vrezen voor zijn job. Simpelweg omdat er geen kandidaat-opvolgers zijn. De enige twee valabele alternatieven – Eric Gerets en Michel Preud’homme – zijn allebei om uiteenlopende redenen onhaalbaar en ook de KBVB is niet meteen geneigd om een ontslagvergoeding uit te betalen en een stevig contract voor een opvolger te voorzien. De bond moet immers de financiële broeksriem stevig aanhalen na jaren waarin het geld net iets teveel door deuren en ramen naar buiten werd gegooid. Onder meer ook door Marc Wilmots zelf, herinner bijvoorbeeld de 100.000 euro die per se nodig was om de spelers extra beenruimte te geven op hun vlucht naar Israël in maart. Enige ironie is het Belgische voetbal nooit vreemd geweest.

Geen valse bescheidenheid

De Rode Duivels kunnen met een gerust gemoed het vanavond tegen Israël opnemen. De generale repetitie in het Koning Boudewijnstadion zaterdagavond was meer dan geslaagd. Tegen Cyprus leek er vooraf beschouwd niet veel te winnen, maar toch zetten Kompany en co een zeer degelijke prestatie neer. Het werkpunt bij uitstek voor deze campagne, een tegenstander die zich ingraaft vakkundig slopen, bleek ineens geen probleem meer te zijn. Zet vanaf minuut één hoog druk en voeg wat klasseflitsen toe en zie daar het recept van chef-kok Marc Wilmots. Een welverdiende acht zou een kandidaat uit Komen Eten zeggen.

De tactische keuzes van Wilmots werden in het verleden meermaals op de korrel genomen, maar zaterdagavond bleek zijn driehoek op het middenveld Nainggolan-Fellaini-Witsel een uitstekende zet te zijn. De Antwerpenaar op de zes posteren en Witsel een rij naar voor schuiven wierp duidelijk zijn vruchten af. Witsel speelt als verdedigende middenvelder veel te behoudend. Altijd maar een pass opzij, het was om gek van te worden en bracht weinig tot niets bij. Hoger kan de speler van Zenit Sint-Petersburg zich veel offensiever uitleven, een rol die hem beter ligt . Daarnaast heeft Nainggolan de voorbije wedstrijden bij de nationale ploeg nooit teleurgesteld en hij kroonde zich ook nu opnieuw tot een van de uitblinkers.

Die experimentele driehoek schreeuwt om een vervolg. Israël zal zich presenteren als een stevigere tegenstander dan Cyprus, maar deze generatie Duivels kan niet offensief genoeg spelen. Nog nooit beschikten we over zo’n creatieve lichting. Dat niet benutten is een doodzonde.

Bovendien moeten we Israël ook niet sterker voorstellen dan het team eigenlijk is. Het is een beetje het klassieke patroon in de aanloop naar elke wedstrijd. “Er zijn geen zwakke ploegen meer in Europa”, “Wie kan winnen tegen ploeg x, is altijd gevaarlijk, “We hebben heel veel respect voor onze tegenstander”, en zo verder. Wanneer het aankomt op de klassieke voorbeschouwingen op een match gaat bij elke coach tegenwoordig de zak met clichés gretig open. Nutteloos en absurd eigenlijk. Valse bescheidenheid is even misplaatst als overdreven arrogantie. Wie meteen na het recentste WK de ambitie toont om op EURO 2016 voor de prijzen te willen spelen moet tegen een Israël dat alleen in 1970 de eindronde haalde van een groot tornooi – het WK in Mexico – zelfbewuster zijn en gewoon zeggen waar het op staat: de Rode Duivels kunnen vanavond in Jeruzalem alleen maar tevreden zijn met een eenvoudige overwinning.

Praet versus Vázquez

In tijden waarin het Belgische voetbal vooral de voorpagina’s haalt met onthoofdingen op tifo’s en binnen de voetbalbond – wat dat laatste betreft gelukkig figuurlijk, zo onmogelijk was de situatie van Steven Martens nu ook weer niet geworden – zou je het haast vergeten, maar op de velden in de eerste klasse rolt er af en toe nog wel eens een bal.

Met Club Brugge en Anderlecht lijkt de strijd om de landstitel vrij duidelijk. Ook al is AA Gent slechts één overwinning verwijderd van de tweede in de stand, paars-wit, de kans dat een derde club zich nog in het titeldebat zal kunnen mengen is nagenoeg nihil. Daarvoor steken Anderlecht en Club Brugge er te veel met kop en schouders bovenuit. Ook play-off 1 zal daar weinig aan kunnen veranderen. Zeven maanden competitievoetbal wis je immers niet zomaar uit. Het maakt dat de play-offs nog absurder worden dan dat ze eigenlijk al zijn. Een klassieke competitie waarin elke ploeg het twee tegen elkaar opneemt was wat betreft de titelstrijd heus niet minder spannend geweest.

Wie er midden mei zal mogen vieren is veel minder duidelijk. Na vele jaren van bouwen en opnieuw noodgedwongen afbreken leek Club Brugge dit seizoen lange tijd in polepositie te liggen. Blauw-zwart deed met het binnenhalen van Gedoz, Izquierdo en Vormer in het slot van de zomertransferperiode een gouden zaak en onder leiding van Víctor Vázquez zette het sindsdien met verzorgd voetbal een indrukwekkende reeks neer. Met de noppen in de West-Vlaamse klei stond het bij momenten te swingen. De afgelopen weken echter lijkt de motor van Club te sputteren. Twee weken geleden op bezoek bij Kortrijk kon de eerste nederlaag sinds eind augustus nog verklaard worden door gemakzucht, maar tegen Lokeren was het gewoon niet goed genoeg. Een prestatie die tekenend was voor de dalende curve die zich na de winterstop lijkt ingezet te hebben. Niet toevallig ook in een periode waarin de ploeg weinig op Vázquez kon rekenen. Blauw-zwart met of zonder het jeugdproduct van Barcelona, het is een hemelsbreed verschil.

Met de play-offs in zicht lijkt de dip waarin Club dreigt verzeild te geraken nog net op tijd te komen. Het is niet te laat voor Michel Preud’homme om zijn team opnieuw op het juiste spoor te krijgen. Dat zal ook nodig zijn, want Anderlecht heeft weliswaar een iets minder brede kern, maar minstens een even getalenteerde als die van zijn concurrent uit West-Vlaanderen. In de competitie morst het teveel punten tegen de kleinere ploegen, maar als het echt om de knikkers gaat moet het team van Besnik Hasi in staat zijn zijn voet naast die van Club Brugge te plaatsen. Dat het kan terugvechten in de play-offs heeft het bovendien vorig jaar bewezen.

Net zoals de voorlopige leider Vázquez nodig heeft om zijn beste niveau te halen, zal het Astridpark echter zijn adem moeten inhouden in welke staat Dennis Praet terugkeert na zijn rugblessure. Het is geen toeval dat de recentste editie van de Gouden Schoen uitdraaide op een nek-aan-nekrace tussen de Leuvenaar en de Spanjaard. Praet en Vázquez vormen op dit moment het uitgangbord van de Belgische competitie. Voetbal is een teamsport, maar de titelstrijd zou wel eens beslecht kunnen worden met de vraag wie van die twee de komende tijd het hoogste niveau zal halen.