Revanche

Habemus een nieuwe bondscoach: Roberto Martínez krijgt de komende jaren de Rode Duivels onder zijn hoede. Opvallend dat het nieuws nu al werd gecommuniceerd, slechts een paar dagen na de deadline voor het opsturen van de kandidaturen.  Een teken aan de wand dat de KBVB overtuigd is van zijn keuze voor de Catalaan die reeds meer dan twintig jaar aan de andere kant van het Kanaal resideert.

In de gegeven omstandigheden weliswaar, want reeds nadat de sollicitatieprocedure werd gecommuniceerd was het duidelijk dat de KBVB niet mikte op een coach uit de absolute top. Alsof een José Mourinho braaf zijn cv zou opsturen samen met een zorgvuldige geschreven motivatiebrief. De gevolgde procedure was niet meer dan een handigheidje om gênante situaties uit de weg te kunnen gaan. De financiële slagkracht van de bond is immers beperkt, of er nu een topteam klaar staat om te coachen of niet.

Dat wil echter niet zeggen dat ze aan de Houba de Strooperlaan een trainer hebben binnengehaald zonder potentieel. Want er zit zeker toekomstmuziek in de samenwerking met Martínez. Ten eerste is de Spanjaard iemand die het Britse voetbal door een door kent en er uitstekende contacten heeft, wat een groot voordeel is voor een spelersgroep waarvan de meerderheid van de leden actief is in de Premier League. En daarnaast staat Martínez als coach voor een voetbal dat de Rode Duivels op het lijf geschreven is: aanvallend met een grote nadruk op het balbezit. Met de voormalige trainer van onder meer Everton heb je daarbij bovendien de garantie op een tactisch systeem. Wat bij zijn voorganger Marc Wilmots veel minder het geval was.

Het blijft wel een feit dat Martínez zijn imago van beloftevolle trainer voor een groot stuk verloren heeft nadat hij bij zijn laatste werkgever Everton de afgelopen twee seizoenen in een neerwaartse spiraal terecht was gekomen, maar dat hoeft bij de nationale ploeg geen probleem te zijn. De Rode Duivels zitten immers ongeveer in hetzelfde schuitje. Ook zij konden sinds het WK in Brazilië ondanks het aanwezige talent geen stap meer vooruit zetten en de verwachtingen inlossen. Dat kan een bindmiddel zijn tussen de groep en de coach: beiden zijn uit op revanche.

De tijd is ook de bondgenoot van de nieuwe bondscoach. De eerste opdracht is reeds op 1 september met de vriendschappelijke interland tegen Spanje, maar dat is niet meer dan spielerei, zeker in deze fase van het seizoen. En ook de komende twee jaar kan Roberto Martínez in relatieve rust verderwerken, aangezien in de kwalificatiepoule voor het WK in Rusland de Rode Duivels met als tegenstanders Bosnië-Herzegovina, Griekenland, Estland, Cyprus en Gibraltar nooit in de problemen mogen komen. De ideale kandidaat was hij niet voor de functie, maar met al de hier opgesomde elementen op zak lijkt de coach voldoende gewapend voor de functie. Een eventueel communautair conflict kan er alvast niet uitbreken, aangezien de man geen enkele van de drie landstalen machtig is.

Comical Ali

Wat een droevige dag voor het Belgische voetbal. Dankzij een gunstige loting leken de halve finales op EURO 2016 binnen handbereik, maar niet de Rode Duivels maar Wales is vanavond de tegenstander van Portugal in Lyon. Godbetert Wales, naast superster Gareth Bale vooral bekend van …, tja van wat eigenlijk? Natuurlijk hebben de Welshmen hun plaats in de halve finales dubbel en dik verdiend, maar hoe meer tijd er verstreken is na die verduivelde vrijdagavond in Lille, hoe meer de overtuiging leeft dat de Belgen de oorzaak van de uitschakeling vooral bij zichzelf moeten zoeken.

Tot de twintigste minuut was er in de kwartfinale geen vuiltje aan de lucht voor de Rode Duivels, maar plots was het allemaal voorbij. Aan het talent kan het alvast niet liggen. Niet veel Welshmen zouden immers een stek in de Belgische basiself hebben. Ik kan me vooral niet van de indruk ontdoen dat de  Rode Duivels tactisch overtroefd werden. In de eerste helft toen er na de 1-0 massaal achteruit getrokken werd en in de tweede helft toen het enige antwoord van Marc Wilmots de inbreng van Marouane Fellaini was. Dat de nationale ploeg de strijd aan het verliezen was op het middenveld en daarom vooral een balvaste speler als Moussa Dembélé nodig had, was de bondscoach blijkbaar ontgaan.

Met dit stuk heb ik niet de bedoeling van Wilmots de zondebok te maken, want een nederlaag heeft altijd meerdere vaders, zeker in een ploegsport. Maar dat neemt niet weg dat de bondscoach een verpletterende verantwoordelijkheid draagt. Toen hij in de lente van 2012 het roer overnam van Georges Leekens deed hij het aanvankelijk verre van slecht, maar sinds het WK in Brazilië kan er niet anders vastgesteld worden dan het feit dat de Rode Duivels niet de nodige progressie hebben geboekt. Integendeel, op clubniveau zetten bijna alle spelers stappen vooruit, maar bij de nationale ploeg ging de curve sinds 2014 naar beneden. Zeer onrustwekkend aangezien de meeste Rode Duivels nu op de leeftijd gekomen zijn waarop ze normaal gezien op hun topniveau moeten zitten.

Dat Wilmots niet de meest tactisch onderlegde coach is, is reeds genoegzaam bekend, maar dat zou op zich niet erg zijn als hij zich in zijn technische staf liet omringen door ervaren mensen. Dat is echter niet het geval. Naast een fysical trainer en een keeperscoach is er alleen nog Vital Borkelmans die weliswaar zijn strepen als voetballer verdiend heeft, maar als coach alleen een passage bij Dender in de tweede klasse op zijn cv heeft prijken. Zeer magertjes voor spelers die bij hun clubs met de coaches ter wereld werken. Al lijkt dat helemaal in de filosofie te passen van de bondscoach. Zijn wil is wet in de nationale ploeg. Wie daar problemen mee heeft, vliegt er zonder pardon uit. Onder meer Lieven Maesschalck en Philippe Vande Walle kunnen er over meespreken.

Wat echter misschien nog meer irriteert is het feit dat Marc Wilmots zijn verantwoordelijkheid niet durft op te nemen, ook op het EK. Het wegsturen van Nicolas Lombaerts was volgens hem de schuld van de medische staf die een foute diagnose had gesteld – maar niets weerhield hem ervan de Zenitverdediger in de selectie te houden en Kabasele als vervanger achter de hand te houden in plaats van omgekeerd – en de nederlaag tegen Wales wijtte de bondscoach aan individuele fouten van zijn spelers. Dat is hetzelfde alsof een generaal die de oorlog verloren heeft zou zeggen dat zijn manschappen maar beter hadden moeten schieten. Wilmots, de Comical Ali van het Belgische voetbal.

Al is er echter ook nog goed nieuws. Ook bij de KBVB is het stilaan doorgedrongen dat het boek Wilmots stilaan gesloten moet worden. Het lijkt enkel nog een kwestie van het eens te geraken over de financiële kant van het ontslag vooraleer er gezocht kan worden naar een geschikte opvolger. Kandidaten genoeg, wie zou er immers niet met een getalenteerde groep als de Rode Duivels willen werken? En is negentig procent van het werk niet al gedaan?

Waarom Wilmots geen Conte, Van Gaal of Deschamps is

Wat al enkele weken of misschien zelfs reeds enkele maanden sluimerde kwam na de nederlaag van de Rode Duivels tegen Italië helemaal aan de oppervlakte: bondscoach Marc Wilmots kreeg het in de publieke opinie zwaar te verduren. Niet altijd even terecht. Kevin De Bruyne kende voor het eerst in 41 wedstrijden voor de nationale ploeg een complete offday, Hazard bleef ook sterk onder de verwachtingen en dat Romelu Lukaku zijn rush richting Buffon vroeg in de tweede helft beëindigde met een lobbal naast het doel is op het niveau van een Europees kampioenschap tegen een sterke tegenstander als Italië haast onvergefelijk. Al die tegenvallers kan een coach niet verhelpen, net zoals het bij momenten zeer slordige spel van de Duivels.

Toch treft ook Wilmots schuld aan de slechte – maar niet fatale – start van de nationale ploeg op EURO 2016. De coach betwist op haast elke persconferentie de kritiek dat hij tactisch vaak door de mand valt, maar feit is dat hij ook maandag door zijn concullega Antonio Conte compleet afgetroefd werd. Daar moest de flegmatieke Italiaan zelfs niet voor te verrassen. Het was bijvoorbeeld immers op voorhand reeds duidelijk dat zijn spelers vooral de ruimte achter de rug van de Belgische verdediging zouden proberen te benutten, zo kwam ook het openingsdoelpunt tot stand.

Ook wat betreft de eigen tactiek zat er heel wat zand in de motor van de Belgen. Wat Fellaini op het middenveld bijgedragen heeft tegen Italië is twee dagen na de wedstrijd nog steeds niet duidelijk. Een zeer spijtige keuze, zeker als je zag hoe De Bruyne stond te zwemmen op de flank. Bovendien acteerden de elf Belgen vanaf het moment dat ze het initiatief in handen kregen opnieuw zoals we al zo vaak hebben gezien: volstrekt hulpeloos. Dat Wilmots daar na vier jaar aan het hoofd van de nationale ploeg nog steeds geen oplossing voor heeft gevonden doet steeds vaker de wenkbrauwen fronsen. Louis van Gaal had vlak voor het WK in Brazilië slechts enkele weken nodig om een duidelijk herkenbaar systeem in het Nederlands elftal te slepen en boekte daar ondanks een zeer matige selectie ook succes mee.

Wat echter nog pijnlijker is, is het feit dat Wilmots in Lyon een totaal gebrek aan lef vertoonde. In de eerste plaats op het vlak van de opstelling. Italië is een naam als een klok in het internationale voetbal, maar als er één generatie te pakken was, is het deze wel. Conte kan geen beroep doen op sterren en heeft achteraan een verdediging rondlopen die stilaan de pensioengerechtigde leeftijd bereikt heeft. Waarom Wilmots niet voluit de kaart van de aanval  trok blijft dan ook een raadsel.

Ook bij zijn vervangingen was de bondscoach in hetzelfde bedje ziek. In de openingswedstrijd tussen Frankrijk en Roemenië aarzelde Didier Deschamps niet om zijn vedetten Paul Pogba en Antoine Griezmann naar de kant te halen. Iets waar Wilmots zich niet aan waagde, ook al was Kevin De Bruyne een schim van zichzelf en bleef Eden Hazard ook ver onder de verwachtingen. Een beslissing waar niemand beter van werd, aangezien Hazard en De Bruyne op die manier nog meer gefrustreerd werden.

Wilmots sluit de eerste partij van de groepsfase dus met een zware onvoldoende af. Een weinig te benijden prestatie die de top van de KBVB tot nadenken moet stemmen. Natuurlijk zou een coachwissel tijdens het EK geen zoden aan de dijk brengen, maar de eerstvolgende partij van de Duivels na dit tornooi is pas in september. Tijd genoeg om eens te bekijken of er voldoende financiële ruimte is om het lopende contract van Wilmots stop te zetten. En om uit te vissen of het GSM-nummer van Louis van Gaal nog ergens rondslingert in de bureaulades van de kantoren aan de Houba de Strooperlaan.

De bondscoach, die ploegde voort

Vorig week zondag in het GSP-stadion in Nicosia omstreeks 23.30u lokale tijd: de Russische scheidsrechter Vladislav Bezborodov maakt een einde aan de partij van de Rode Duivels tegen Cyprus. De stadionspeaker laat prompt het themanummer van de Muppet Show door de boxen gallen. Of er enig sarcasme mee gemoeid was weten we niet, maar de brave man – of vrouw natuurlijk, lang leve gendergelijkheid – had het haast niet beter kunnen kiezen. Ook al was er sowieso amper eer te halen in een land waar het zand op de stranden van groter belang is dan de grassprieten op de voetbalvelden, wat Kompany en co neerzetten was ongeveer van het slechtste dat we de afgelopen jaren van de nationale ploeg zagen.

Het feit dat de wedstrijd werd beslist door een klasseflits van het trio De Bruyne-Mertens-Hazard was ongeveer het enige positieve dat er te onthouden viel. Voor het overige was het huilen met de figuurlijke pet op. Veel individuele fouten en amper uitgespeelde aanvallen: we zijn nog niet eens half september, maar de Duivels leken eerder bezig aan een eindeseizoensmatch. Op enkele uitzonderingen na stonden ze inspiratieloos op de mat. Al een geluk dat er bij de thuisploeg geen Gareth Bale rondliep, want anders zou de avond er nog slechter hebben uitgezien.

Dankzij de 1-0 zege tegen Cyprus kunnen de Rode Duivels stilaan hun ticket voor EURO 2016 boeken, maar op veel gejuich moet dat niet worden onthaald. Met acht extra deelnemers in vergelijking met het EK drie jaar geleden in Polen en Oekraïne mag immers ongeveer elk Europees land – uitgezonderd misschien Vaticaanstad en Bobbejaanland – richting Frankrijk trekken. Nee, in plaats van een hoerastemming moet er dringend worden bekeken hoe het niveau van de nationale ploeg drastisch naar omhoog kan worden getrokken.

Na het WK in Brazilië beloofde bondscoach Marc Wilmots zijn ploeg veel dominanter te laten spelen om zo een antwoord te kunnen vinden op de tegenstand die wedstrijden tegen de Duivels steeds behoudener aanpakt, maar echt progressie hebben we het team na tachtig procent van de kwalificatiecampagne achter de rug nog niet zien boeken. De inbreng van Radja Nainggolan was een pluspunt – hoe is het mogelijk dat zo’n speler er vorig jaar niet bij was op het WK – maar daarnaast blijft het team ter plaatse trappelen.

In zo’n omstandigheden komt al snel de coach in het vizier. Het is niet de populairste mening om te verkondigen, maar in een ideale wereld zou Marc Wilmots zo snel mogelijk vervangen moeten worden, nog liever vandaag dan morgen. Topspelers verdienen een topcoach en dat is het Kampfschwein voor alle duidelijkheid niet. Zijn eerdere coachingsopdrachten bij Schalke 04 en STVV draaiden telkens op een sisser uit en bij de nationale ploeg werd hij meermaals tactisch afgetroefd door zijn collega’s op de andere bank. Ook omdat hij maar niet wil afwijken van zijn 4-3-3-opstelling met een nochtans aanvallend ingestelde speler als Witsel als verdedigende middenvelder en Benteke als eerste keuze in de spits. Wat er ook mag gebeuren: de bondscoach, die ploegt voort. Natuurlijk kan je opwerpen dat de spelers ook een verantwoordelijkheid te dragen hebben, maar een trainer heeft dan net de taak zijn ploeg te prikkelen. Daar lijkt Wilmots niet in te slagen, te weinig alleszins.

In het glazen bondsgebouw aan de Brusselse Houba de Strooperlaan lijkt echter niemand geneigd het ontslag van de bondscoach op tafel te leggen. De vele personeelswissels binnen de technische staf en de omkadering bewijzen dat de machtspositie van Wilmots groot is en de KBVB en hij lijken wel onlosmakelijk met elkaar verbonden. Als het gênante geflirt met Schalke 04 ons één ding leerde, is dat er nagenoeg geen clubs staan te springen om de coach een contractvoorstel aan te bieden en de bond moet op zijn beurt de vinger aan de knip houden. Een ontslagvergoeding uitbetalen en een betere (en dus duurdere) vervanger aantrekken zou de KBVB financieel te veel pijn doen. Als de opvolger een Belg moet zijn is de spoeling overigens flinterdun. Eric Gerets is op pensioen en Michel Preud’homme ligt nog onder contract, nota bene bij het Club Brugge van bondsopposant Bart Verhaeghe.

Daarom moet er gezocht worden naar de minst slechte oplossing. Met de kwalificatie als reekshoofd zo goed als op zak en nog negen maanden te gaan voor de start van EURO 2016 is er voldoende tijd om te experimenteren. Geef De Bruyne een centrale rol, probeer eens een tweespitsensysteem met Batshuayi en posteer Witsel opnieuw iets hoger; de mogelijkheden zijn legio. Zeker met oefenwedstrijden tegen Italië en Spanje in het vooruitzicht, ploegen die op het EK ook concurrenten zullen zijn van de Rode Duivels. De komende maanden zullen dus cruciaal worden voor de ambities van de nationale ploeg, maar er is nog hoop.

De lamme en de blinde

De herverkiezing van François De Keersmaecker als voorzitter van de Belgische voetbalbond is niet minder dan een mirakel voor de Mechelaar die in 2006 door de amateurclubs als nobele onbekende naar de zetel werd gepiloteerd. Enkele maanden geleden gaf niemand nog een cent om de overlevingskansen van De Keersmaecker. Nadat het financiële wanbeheer binnen de KBVB CEO Steven Martens had gedwongen tot ontslag, zou de voorzitter ook snel volgen klonk het of zou hij sneuvelen in de verkiezingen.

De Keersmaecker lijkt op het eerste zicht meer op een grijze boekhouder dan op het hoofd van de grootste Belgische sportbond, maar dat hij het politieke spel uitstekend in de vingers heeft is na dit weekend opnieuw duidelijk geworden. De KBVB is een krabbenmand, iedereen zit op de plaats van iemand anders. Dat beseft De Keersmaecker maar al te goed. Hij is geen Sepp Blatter die zijn rijk gebouwd heeft op corruptie, maar in tijden van nood vallen er zaakjes te doen. Dat hij uiteindelijk toch nog een nipte meerderheid achter zich heeft kunnen scharen moet een groot stuk in dat licht worden gezien. Een duidelijke visie viel er bij de brave man tijdens zijn verkiezingscampagne immers niet te ontwaren. Zijn strategisch plan zou hij pas na de stemming uitwerken legde hij uit. De wereld op zijn kop, maar De Keersmaecker geraakt er mee weg.

Ook omdat de concurrentie in hetzelfde bedje ziek was. Bij de amateurclubs die in het stemgerechtigde Uitvoerend Comité met veertien stemmen een meerderheid kunnen vormen leefde er sowieso al een heilige schrik voor hun profcollega’s, maar de kandidaat naar voor geschoven door de Pro League Joseph Allijns deed ook weinig moeite om dat imago te overstijgen. Zijn campagneboodschap luidde dat de bond de broeksriem moet aanhalen, maar wat betreft visie bleef het daar bij. Het feit dat Allijns als Kortrijkvoorzitter Vincent Tan, een schimmige Maleisische zakenman mee binnenhaalde als nieuwe clubeigenaar hielp bovendien ook niet echt. Is hij dan degene met op de achtergrond figuren als Bart Verhaeghe en Marc Coucke – zakenmannen met te veel geld die op zoek zijn naar een hobby – die ons voetbal naar een hoger niveau moet tillen? De voorzittersverkiezing was een strijd tussen een lamme en een blinde, dat is het geluk geweest van De Keersmaecker.

De vraag blijft echter hoe werkbaar het nieuwe mandaat van de bondsvoorzitter zal zijn. De Keersmaecker wordt al een hele tijd onder vuur genomen en dat lijkt na zijn herverkiezing niet meteen te stoppen. Het stof was na de woelige stemming van zaterdag nog niet gaan liggen of er werden opnieuw documenten gelekt die de bond in hun hemd zetten. Desondanks de aangekondigde besparingen blijft de omkadering rond de Rode Duivels hoge onkostennota’s indienen leerden die papieren ons. De dreigende taal die de leden van de Pro League na de verkiezing de wereld instuurden geeft bovendien ook geen hoop op beterschap. Het gekibbel gaat voort, maar over hoe het ondertussen verder moet met ons voetbal blijft het muisstil. Tussen de persoonlijke vetes en afrekeningen door is dat het echte drama in deze slechte soap.

Huiswerk en ironie

Het contrast tussen de twee interlands waarmee de Rode Duivels een punt achter hun seizoen hebben gezet kan niet groter zijn. In Parijs tegen Frankrijk zagen we bijna twee weken geleden ongeveer het beste wat de nationale ploeg onder Marc Wilmots heeft laten zien. Totdat de vele wissels de partij deden doodbloeden was België heer en meester in het Stade de France. Efficiënt vooraan en defensief zo goed als niets weggegeven. De 75.000 aanwezige Fransen werden er stil van.

De 3-4 zege was een zeer bemoedigende prestatie die echter geen vervolg kreeg in de match waarin het echt moest gebeuren een kleine week later, op verplaatsing in Wales. In Cardiff vervielen de Duivels in het andere uiterste. Uitgezonderd het eerste kwartier van de partij konden Eden Hazard en co nooit aanspraak maken op enig succes. Het inspiratieloze voetbal ging gepaard met een veel te laag tempo en offensief draaide het ook helemaal in de soep. Dan kom je zelf tegen een ploeg als Wales in de problemen. Want laat ons wel wezen: de Welshmen beschikken weliswaar over ene Gareth Bale en Aaron Ramsey, maar overstijgen voor het overige niet de grijze middelmaat. Bondscoach Chris Coleman moest zelfs rekenen op de doelman van de Tranmere Rovers – Owain Fôn Williams voor de quizzers – dat dit seizoen uit de Engelse vierde klasse degradeerde om zijn selectie rond te krijgen.

Met nog vier kwalificatiewedstrijden voor de boeg is de uitschuiver van de Belgen in het Cardiff City Stadium nog zeker niet fataal wat betreft het ticket voor EURO 2016, ook omdat de UEFA zo goed was om het aantal deelnemers uit te breiden van 16 naar 24. Wat echter wel vaststaat is dat de nederlaag Marc Wilmots met een hele hoop huiswerk voor de vakantie heeft opgezadeld, willen de Duivels de vooropgestelde ambitie waarmaken: voor het allerhoogste gaan. Het is altijd gevaarlijk om conclusies te trekken op basis van één wedstrijd, maar in vergelijking met de thuismatch tegen Wales midden november van vorig jaar is de ploeg ter plaatse blijven trappelen. Nog steeds kan er geen antwoord worden gevonden op een tegenstander die zich ingraaft en rekent op een blunder van de opponent of een eigen klasseflits om de drie punten veilig te stellen. Ongetwijfeld ook andere teams zullen in de toekomst op die manier de Rode Duivels proberen te bekampen. Er moet dus heel snel wat gebeuren.

Het is evenwel maar de vraag of Wilmots de nodige oplossingen kan aanreiken. De bondscoach die drie jaar geleden Georges Leekens opvolgde heeft nooit geboekt gestaan als een tactisch genie en heeft de afgelopen weken bovendien zijn kwaliteiten als motivator op de helling gezet. Wilmots mag bij hoog en bij laag blijven volhouden dat hij zelf niet gesolliciteerd had voor de positie van hoofdcoach bij Schalke 04, maar dat verhaal gelooft ongeveer niemand meer. Waarom is hij anders onlangs in zee gegaan met een nieuwe zaakwaarnemer – topmanager Jorge Mendes note bene – en wachtte hij zolang om het nieuws te communiceren aan het publiek, de spelers en de bondstop dat hij toch bij de Rode Duivels zou blijven als hij dat naar eigen zeggen al een week wist? Nu moet de nationale ploeg verder met een coach die zijn elftal als een tweede keuze beschouwt, niet meteen een goede voedingsbodem voor succes.

Wilmots start in september tegen Bosnië en Herzegovina en Cyprus met minder krediet, maar moet nog niet meteen vrezen voor zijn job. Simpelweg omdat er geen kandidaat-opvolgers zijn. De enige twee valabele alternatieven – Eric Gerets en Michel Preud’homme – zijn allebei om uiteenlopende redenen onhaalbaar en ook de KBVB is niet meteen geneigd om een ontslagvergoeding uit te betalen en een stevig contract voor een opvolger te voorzien. De bond moet immers de financiële broeksriem stevig aanhalen na jaren waarin het geld net iets teveel door deuren en ramen naar buiten werd gegooid. Onder meer ook door Marc Wilmots zelf, herinner bijvoorbeeld de 100.000 euro die per se nodig was om de spelers extra beenruimte te geven op hun vlucht naar Israël in maart. Enige ironie is het Belgische voetbal nooit vreemd geweest.

Praet versus Vázquez

In tijden waarin het Belgische voetbal vooral de voorpagina’s haalt met onthoofdingen op tifo’s en binnen de voetbalbond – wat dat laatste betreft gelukkig figuurlijk, zo onmogelijk was de situatie van Steven Martens nu ook weer niet geworden – zou je het haast vergeten, maar op de velden in de eerste klasse rolt er af en toe nog wel eens een bal.

Met Club Brugge en Anderlecht lijkt de strijd om de landstitel vrij duidelijk. Ook al is AA Gent slechts één overwinning verwijderd van de tweede in de stand, paars-wit, de kans dat een derde club zich nog in het titeldebat zal kunnen mengen is nagenoeg nihil. Daarvoor steken Anderlecht en Club Brugge er te veel met kop en schouders bovenuit. Ook play-off 1 zal daar weinig aan kunnen veranderen. Zeven maanden competitievoetbal wis je immers niet zomaar uit. Het maakt dat de play-offs nog absurder worden dan dat ze eigenlijk al zijn. Een klassieke competitie waarin elke ploeg het twee tegen elkaar opneemt was wat betreft de titelstrijd heus niet minder spannend geweest.

Wie er midden mei zal mogen vieren is veel minder duidelijk. Na vele jaren van bouwen en opnieuw noodgedwongen afbreken leek Club Brugge dit seizoen lange tijd in polepositie te liggen. Blauw-zwart deed met het binnenhalen van Gedoz, Izquierdo en Vormer in het slot van de zomertransferperiode een gouden zaak en onder leiding van Víctor Vázquez zette het sindsdien met verzorgd voetbal een indrukwekkende reeks neer. Met de noppen in de West-Vlaamse klei stond het bij momenten te swingen. De afgelopen weken echter lijkt de motor van Club te sputteren. Twee weken geleden op bezoek bij Kortrijk kon de eerste nederlaag sinds eind augustus nog verklaard worden door gemakzucht, maar tegen Lokeren was het gewoon niet goed genoeg. Een prestatie die tekenend was voor de dalende curve die zich na de winterstop lijkt ingezet te hebben. Niet toevallig ook in een periode waarin de ploeg weinig op Vázquez kon rekenen. Blauw-zwart met of zonder het jeugdproduct van Barcelona, het is een hemelsbreed verschil.

Met de play-offs in zicht lijkt de dip waarin Club dreigt verzeild te geraken nog net op tijd te komen. Het is niet te laat voor Michel Preud’homme om zijn team opnieuw op het juiste spoor te krijgen. Dat zal ook nodig zijn, want Anderlecht heeft weliswaar een iets minder brede kern, maar minstens een even getalenteerde als die van zijn concurrent uit West-Vlaanderen. In de competitie morst het teveel punten tegen de kleinere ploegen, maar als het echt om de knikkers gaat moet het team van Besnik Hasi in staat zijn zijn voet naast die van Club Brugge te plaatsen. Dat het kan terugvechten in de play-offs heeft het bovendien vorig jaar bewezen.

Net zoals de voorlopige leider Vázquez nodig heeft om zijn beste niveau te halen, zal het Astridpark echter zijn adem moeten inhouden in welke staat Dennis Praet terugkeert na zijn rugblessure. Het is geen toeval dat de recentste editie van de Gouden Schoen uitdraaide op een nek-aan-nekrace tussen de Leuvenaar en de Spanjaard. Praet en Vázquez vormen op dit moment het uitgangbord van de Belgische competitie. Voetbal is een teamsport, maar de titelstrijd zou wel eens beslecht kunnen worden met de vraag wie van die twee de komende tijd het hoogste niveau zal halen.

De spade moet in de grond

Uiteindelijk heeft het er nog om gespannen, maar de KBVB en in het bijzonder CEO Steven Martens, die de afgelopen weken in zwaar weer verzeild was geraakt, kunnen uiteindelijk opgelucht ademhalen. Brussel is een van de gaststeden voor EURO 2020. De enige smet op de feestelijke stemming was dat de UEFA geen kwartfinale veil had voor de Belgische kandidatuur, maar daar speelden ook andere factoren een rol. Ons land beschikte niet over een vertegenwoordiger in het stemgerechtigde Uitvoerend Comité en Azerbeidzjan en Rusland hadden met respectievelijk Socar en Gazprom twee invloedrijke sponsors van de UEFA achter de hand. Als de olieroebels boven worden gehaald, wordt het moeilijk om te concurreren. Als je dat op een legale manier wilt doen alleszins.

Een hoera is echter heus wel op zijn plaats. Als hoofdstad van Europa en met een nationale ploeg die momenteel de vijfde stek bekleedt op de FIFA-ranking slaat Brussel geen slecht figuur tussen de twaalf andere gaststeden. Dat er meteen vooruit moet worden gekeken is evenwel ook duidelijk. Het stadiondossier belooft immers nog een heet hangijzer te worden. Op politiek vlak lijkt alles in orde voor een nieuwe tempel op Parking C van de Heizel, maar er moeten nog steeds privé-investeerders gezocht worden en de buurtbewoners dreigen ook dwars te liggen. Om over de rol van Anderlecht nog maar te zwijgen. Dat de Brusselse club zijn intrek zou nemen in het nieuwe stadion is niet naar de zin van Club Brugge dat spreekt over concurrentievervalsing en de Pro League is eveneens not amused dat ze daar niet officieel van op de hoogte werd gesteld. Om alle neuzen in dezelfde richting te krijgen zal nog veel diplomatie nodig zijn.

Het is haast symbolisch voor de Belgische stadionpolitiek. Met uitzondering van AA Gent kreeg geen enkele club de afgelopen jaren een project voor een nieuw onderkomen van de grond. Een slechte zaak voor ons voetbal. Momenteel beantwoordt geen enkel Belgisch stadion aan de normen om een Europa League- of Champions League-finale te organiseren en interlandvoetbal in het Koning Boudewijnstadion is enkel mogelijk dankzij een tijdelijke uitzonderingsmaatregel van de UEFA.

Op het vlak van prestige een beschamende vaststelling, maar het gaat ook verder dan dat. Moderne infrastructuur is broodnodig voor clubs om hogere inkomsten te genereren. In het buitenland hebben ze dat al begrepen, zelfs bij de meer bescheiden voetballanden. Donderdag nog speelde Lokeren in de Europa League tegen Legia Warschau –bezwaarlijk een Europese reus te noemen – in het imposante Wojska Polskiegostadion dat 31.800 fans kan herbergen. Wil het Belgisch voetbal die achterstand nog proberen goed te maken of zijn voorsprong behouden op nog minder gefortuneerde landen, dan is het tijd voor actie. De spade moet in de grond.

Wankel

Wie dacht dat de Rode Duivels na de hetze over de nieuwe truitjes, de interne strubbelingen bij de bond en de matige belangstelling voor de vriendschappelijke interland tegen Australië aan populariteit hebben moeten inboeten, is er aan voor de moeite. De massale opkomst op de fandag bewijst nog maar eens dat de supporters de ploeg niet hebben laten vallen.

Daar is ook geen aanleiding voor. Desondanks het louter een oefenwedstrijd was, hebben de Duivels vorige week donderdag een prima prestatie neergezet. Het experiment om Axel Witsel aanvallender uit te spelen was meer dan geslaagd. Dat de middenvelder van Zenit Sint-Petersburg een aardig potje kan voetballen was al genoegzaam bekend, maar de Luikenaar werd in het verleden door Marc Wilmots te veel in het keurslijf van controleur gedwongen, waardoor zijn offensieve kwaliteiten te weinig tot uiting konden komen. Witsel hoger posteren is een extra wapen dat in de komende wedstrijden ongetwijfeld goed van pas zal komen.

Wat ook bevestigd werd tegen de Socceroos was de sterkte van de Belgische invallers. In het moderne voetbal waarin door de drukke kalender een grotere kans bestaat op blessures is het moeten doorverwijzen van spelers van onder meer AS Roma, Manchester United en Liverpool naar de bank een luxeprobleem. Centraal achterin lijkt de spoeling na het vertrek van Daniel Van Buyten iets te dun te worden, maar voor het overige is haast elke positie in de Belgische elf dubbel bezet met meer dan degelijke opties. Dit elftal zal niet zo snel in de problemen komen als een paar belangrijke pionnen er niet bij kunnen zijn. Wie miste bijvoorbeeld Eden Hazard of Romelu Lukaku tegen Australië?

Toch gaat Marc Wilmots maar beter niet al te veel achterover leunen. Na het WK werden de eerste wanklanken vanuit de spelersgroep over de beperkte tactische capaciteiten van de bondscoach opgevangen en ook bij de pers en het publiek begint het stilletjes aan door te dringen dat een plek in de kwartfinales niet het hoogst haalbare was voor de Duivels in Brazilië. Ook binnen de KBVB is de steun voor Wilmots ooit al groter geweest. Het eigenzinnige optreden van de coach valt niet altijd in even goede toonaarden aan de Houba de Strooperlaan.

Het is in dat opzicht jammer dat Wilmots de kritiek niet heeft kunnen counteren met een mooi resultaat tegen Israël. Na het uitstellen van de openingswedstrijd in de kwalificatiepoule voor EURO 2016 moet de bondscoach daar nog een maand voor wachten. Dan komt eerst Andorra op bezoek waarna een uitmatch volgt in Bosnië-Herzegovina. Een tweeluik dat een stevigere kluif zal zijn om de campagne te starten. In de eerste wedstrijd valt geen enkele eer te rapen en de tweede confrontatie is op papier de moeilijkste van de ganse campagne. Niet dat de exit meteen dreigt voor Wilmots, maar wil het Kampfschwein zijn positie niet verder doen wankelen, kan hij zich geen uitschuiver veroorloven.

Vier redenen waarom de Rode Duivels de WK-revelatie kunnen worden

Zonder vertraging komen de Rode Duivels vannacht aan in hun WK-basiskamp in São Paulo. Bijna twee jaar na hun eerste kwalificatiematch in en tegen Wales staan Kompany en co te popelen om volgende week tegen Algerije hun eerste groepswedstrijd af te werken. Vier redenen waarom de troepen van Marc Wilmots het potentieel bezitten om de tornooirevelatie te worden.

Degelijke voorbereiding

Na een lang en zwaar seizoen begonnen de Rode Duivels half mei aan hun voorbereiding op het WK. Of het nu in Brussel, Genk, Stockholm of Westkapelle was, er werd overal pittig getraind. De intensieve arbeid had echter geen invloed op de resultaten in de vriendschappelijke wedstrijden die tussenin gepland waren. Akkoord, met Luxemburg en Tunesië had de KBVB bescheiden sparringpartners uitgenodigd en de Zweedse bondscoach Erik Hamrén stelde ook slechts een B-elftal op, maar na vier wedstrijden zonder zege konden de Duivels eindelijk nog eens juichen. In 270 minuten voetbal kwamen de Belgen nauwelijks in de problemen, zonder zelf helemaal voluit te moeten gaan. Dat geeft de burger moed. Zeker als die burger Romelu Lukaku heet en merkt dat hij niet veel nodig heeft om te scoren. En ook spelers die tijdens het seizoen bij hun club vaker op de bank zaten dan hen lief was zoals Toby Alderweireld toonden aan dat ze geen hinder zullen ondervinden van een gebrek aan wedstrijdritme. Alleen Eden Hazard gaf een lusteloze indruk in een groep die voor de rest gedomineerd wordt door rust, maar zoals het goudhaantje zelf eens liet ontvallen is hij “un homme de match”. Wie zijn wij om daar aan te twijfelen?

Strubbelingen bij tegenstanders
Hoe vlot de voorbereiding bij de Belgen tot nu toe is verlopen, zo woelig lijkt het er aan toe te gaan bij de tegenstanders uit de groepsfase. Rusland kon in de vriendschappelijke interlands tegen nochtans niet de sterkste ploegen – Slovakije, Noorwegen en Marokko – niet overtuigen en zag met Roman Shirokov een sleutelspeler geblesseerd uitvallen. Zuid-Korea op zijn beurt kwalificeerde zich slechts met de hakken over de sloot voor de WK-eindronde en liet in de afgelopen maanden niet zien dat dat alleen aan pech te wijten was. De enige twee voorbereidingswedstrijden gingen verloren. Gisteren incasseerden de Koreanen nog een zware 0-4 tegen Ghana. De opponent van de Belgen in de openingsmatch Algerije deed het in aanloop naar Brazilië dan weer iets beter, maar dat evenwicht is zeer precair. Zo fanatiek als de fans van de woestijnvossen kunnen zijn – zes uur voor de beslissende barragewedstrijd tegen Burkina Faso zat het stadion in Blida al afgeladen vol – zo snel keren ze zich bij mindere prestaties tegen hun team. Daarnaast kwam de Algerijnse pers tijdens het trainingskamp al eens in opstand omwille van de moeilijke werkomstandigheden en bekritiseerde bondscoach Vahid Halilhodzic publiekelijk de beperkte trainingsarbeid van zijn spelers. Faut le faire.

Blessurevrije kern
Het afgelopen seizoen was op fysiek vlak uitputtend en dat valt te merken aan de vele afzeggingen voor het WK omwille van blessures. Franck Ribéry, Radamel Falcao, Marco Reus, de namen van spelers die het vierjaarlijkse kampioenschap vanuit de zetel zullen moeten volgen is best indrukwekkend. De ploeg die met deze pechvogels zou opgesteld kunnen worden, zou niet misstaan op de eindronde. Bovendien zijn andere toppers zoals Diego Costa en Cristiano Ronaldo ook niet helemaal honderd procent fit. De Belgen blijven voorlopig gespaard van veel onheil. Christian Benteke was weliswaar al langer out en invallersdoelman Koen Casteels geraakt ook niet tijdig fit, maar al bij al is dat een beperkte tol. Hoe jammer dat ook voor beide spelers is. Hout vasthouden dat het daar bij blijft.

Twaalfde man als steun
Dat de Rode Duivels een enorme menigte op de been kunnen brengen, was al een tijdje bekend. Elke thuiswedstrijd in de kwalificatiereeks voor het WK was in een mum van tijd uitverkocht en voor de verplaatsingen kon de nationale ploeg ook rekenen op een stevige aanhang. Het WK heeft die Duivelkoorts alleen maar doen toenemen. De oefensessies tijdens de voorbereiding van de Belgen die toegankelijk waren voor het publiek werden massaal bijgewoond door jong en oud, tv-schermen die nog niet verhuurd zijn op wedstrijddagen van de Duivels – de middenstand regeert immers het land – zijn even zeldzaam geworden als ijsberen in de woestijn en desondanks dat een separatistische partij als N-VA de wind in de zeilen heeft, vallen de tricolore vlaggen in het straatbeeld niet te negeren. Dat dat enthousiasme en de daaruit vloeiende hoge verwachtingen wel eens verlammend zouden kunnen werken op de spelersgroep is onwaarschijnlijk. Als je tijdens het seizoen elke week voor 40.000 fans of meer speelt in de sterkste competities ter wereld ben je al wat gewoon en tijdens de kwalificatiecampagne leek de uitgelaten sfeer rond het team juist een positief effect te hebben op de prestaties. Alle elementen lijken dus aanwezig om er een geslaagd WK van te maken. Dat de openingswedstrijd tegen Algerije op 17 juni er maar snel aankomt.