Revanche

Habemus een nieuwe bondscoach: Roberto Martínez krijgt de komende jaren de Rode Duivels onder zijn hoede. Opvallend dat het nieuws nu al werd gecommuniceerd, slechts een paar dagen na de deadline voor het opsturen van de kandidaturen.  Een teken aan de wand dat de KBVB overtuigd is van zijn keuze voor de Catalaan die reeds meer dan twintig jaar aan de andere kant van het Kanaal resideert.

In de gegeven omstandigheden weliswaar, want reeds nadat de sollicitatieprocedure werd gecommuniceerd was het duidelijk dat de KBVB niet mikte op een coach uit de absolute top. Alsof een José Mourinho braaf zijn cv zou opsturen samen met een zorgvuldige geschreven motivatiebrief. De gevolgde procedure was niet meer dan een handigheidje om gênante situaties uit de weg te kunnen gaan. De financiële slagkracht van de bond is immers beperkt, of er nu een topteam klaar staat om te coachen of niet.

Dat wil echter niet zeggen dat ze aan de Houba de Strooperlaan een trainer hebben binnengehaald zonder potentieel. Want er zit zeker toekomstmuziek in de samenwerking met Martínez. Ten eerste is de Spanjaard iemand die het Britse voetbal door een door kent en er uitstekende contacten heeft, wat een groot voordeel is voor een spelersgroep waarvan de meerderheid van de leden actief is in de Premier League. En daarnaast staat Martínez als coach voor een voetbal dat de Rode Duivels op het lijf geschreven is: aanvallend met een grote nadruk op het balbezit. Met de voormalige trainer van onder meer Everton heb je daarbij bovendien de garantie op een tactisch systeem. Wat bij zijn voorganger Marc Wilmots veel minder het geval was.

Het blijft wel een feit dat Martínez zijn imago van beloftevolle trainer voor een groot stuk verloren heeft nadat hij bij zijn laatste werkgever Everton de afgelopen twee seizoenen in een neerwaartse spiraal terecht was gekomen, maar dat hoeft bij de nationale ploeg geen probleem te zijn. De Rode Duivels zitten immers ongeveer in hetzelfde schuitje. Ook zij konden sinds het WK in Brazilië ondanks het aanwezige talent geen stap meer vooruit zetten en de verwachtingen inlossen. Dat kan een bindmiddel zijn tussen de groep en de coach: beiden zijn uit op revanche.

De tijd is ook de bondgenoot van de nieuwe bondscoach. De eerste opdracht is reeds op 1 september met de vriendschappelijke interland tegen Spanje, maar dat is niet meer dan spielerei, zeker in deze fase van het seizoen. En ook de komende twee jaar kan Roberto Martínez in relatieve rust verderwerken, aangezien in de kwalificatiepoule voor het WK in Rusland de Rode Duivels met als tegenstanders Bosnië-Herzegovina, Griekenland, Estland, Cyprus en Gibraltar nooit in de problemen mogen komen. De ideale kandidaat was hij niet voor de functie, maar met al de hier opgesomde elementen op zak lijkt de coach voldoende gewapend voor de functie. Een eventueel communautair conflict kan er alvast niet uitbreken, aangezien de man geen enkele van de drie landstalen machtig is.

Waarom Wilmots geen Conte, Van Gaal of Deschamps is

Wat al enkele weken of misschien zelfs reeds enkele maanden sluimerde kwam na de nederlaag van de Rode Duivels tegen Italië helemaal aan de oppervlakte: bondscoach Marc Wilmots kreeg het in de publieke opinie zwaar te verduren. Niet altijd even terecht. Kevin De Bruyne kende voor het eerst in 41 wedstrijden voor de nationale ploeg een complete offday, Hazard bleef ook sterk onder de verwachtingen en dat Romelu Lukaku zijn rush richting Buffon vroeg in de tweede helft beëindigde met een lobbal naast het doel is op het niveau van een Europees kampioenschap tegen een sterke tegenstander als Italië haast onvergefelijk. Al die tegenvallers kan een coach niet verhelpen, net zoals het bij momenten zeer slordige spel van de Duivels.

Toch treft ook Wilmots schuld aan de slechte – maar niet fatale – start van de nationale ploeg op EURO 2016. De coach betwist op haast elke persconferentie de kritiek dat hij tactisch vaak door de mand valt, maar feit is dat hij ook maandag door zijn concullega Antonio Conte compleet afgetroefd werd. Daar moest de flegmatieke Italiaan zelfs niet voor te verrassen. Het was bijvoorbeeld immers op voorhand reeds duidelijk dat zijn spelers vooral de ruimte achter de rug van de Belgische verdediging zouden proberen te benutten, zo kwam ook het openingsdoelpunt tot stand.

Ook wat betreft de eigen tactiek zat er heel wat zand in de motor van de Belgen. Wat Fellaini op het middenveld bijgedragen heeft tegen Italië is twee dagen na de wedstrijd nog steeds niet duidelijk. Een zeer spijtige keuze, zeker als je zag hoe De Bruyne stond te zwemmen op de flank. Bovendien acteerden de elf Belgen vanaf het moment dat ze het initiatief in handen kregen opnieuw zoals we al zo vaak hebben gezien: volstrekt hulpeloos. Dat Wilmots daar na vier jaar aan het hoofd van de nationale ploeg nog steeds geen oplossing voor heeft gevonden doet steeds vaker de wenkbrauwen fronsen. Louis van Gaal had vlak voor het WK in Brazilië slechts enkele weken nodig om een duidelijk herkenbaar systeem in het Nederlands elftal te slepen en boekte daar ondanks een zeer matige selectie ook succes mee.

Wat echter nog pijnlijker is, is het feit dat Wilmots in Lyon een totaal gebrek aan lef vertoonde. In de eerste plaats op het vlak van de opstelling. Italië is een naam als een klok in het internationale voetbal, maar als er één generatie te pakken was, is het deze wel. Conte kan geen beroep doen op sterren en heeft achteraan een verdediging rondlopen die stilaan de pensioengerechtigde leeftijd bereikt heeft. Waarom Wilmots niet voluit de kaart van de aanval  trok blijft dan ook een raadsel.

Ook bij zijn vervangingen was de bondscoach in hetzelfde bedje ziek. In de openingswedstrijd tussen Frankrijk en Roemenië aarzelde Didier Deschamps niet om zijn vedetten Paul Pogba en Antoine Griezmann naar de kant te halen. Iets waar Wilmots zich niet aan waagde, ook al was Kevin De Bruyne een schim van zichzelf en bleef Eden Hazard ook ver onder de verwachtingen. Een beslissing waar niemand beter van werd, aangezien Hazard en De Bruyne op die manier nog meer gefrustreerd werden.

Wilmots sluit de eerste partij van de groepsfase dus met een zware onvoldoende af. Een weinig te benijden prestatie die de top van de KBVB tot nadenken moet stemmen. Natuurlijk zou een coachwissel tijdens het EK geen zoden aan de dijk brengen, maar de eerstvolgende partij van de Duivels na dit tornooi is pas in september. Tijd genoeg om eens te bekijken of er voldoende financiële ruimte is om het lopende contract van Wilmots stop te zetten. En om uit te vissen of het GSM-nummer van Louis van Gaal nog ergens rondslingert in de bureaulades van de kantoren aan de Houba de Strooperlaan.

De tijd als bondgenoot

Vanaf vandaag bereiden de Rode Duivels het EK verder voor in hun basiskamp in Bordeaux. In het Golf du Médoc Resort is alles aanwezig wat profspelers nodig hebben om in alle rust naar een tornooi toe te leven. Hopelijk werkt de groene omgeving ook inspirerend voor de bondscoach en zijn ploeg, want dat is wat de delegatie deze week zeker nodig heeft.

Bijna drie weken is de groep nu bij elkaar, maar hetgeen getoond werd in de drie oefenwedstrijden tegen Zwitserland, Finland en Noorwegen geeft geen blijk van progressie. De ploeg heeft het nog altijd moeilijk met een tegenstander te ontwrichten die laag terugzakt, een tactiek die nochtans op de EK-eindronde vaak gebruikt zal worden tegen de Rode Duivels. Al kan er wel altijd gerekend worden op een klasseflits van spelers als Kevin De Bruyne of Eden Hazard.

Wat echter plotseling de bondscoach grotere kopzorgen bezorgt is de verdediging. Nochtans vier jaar lang het paradepaardje waarmee Wilmots kon uitpakken. Zowel in de kwalificatiecampagne voor het WK in Brazilië als die voor het huidige EK slikte de Belgische defensie amper doelpunten. Maar tijdens de voorbije oefeninterlands zorgde haast elke aanval van de tegenstander voor een collectieve paniekaanval achteraan. En leidde dat ook niet zelden tot een doelpunt. Als die defensieve instabiliteit reeds tegen het nummer 15 (Zwitserland), 51 (Noorwegen) en 67 (Finland) als pijnpunt boven water komt, hoe zal het dan uitdraaien wanneer het echt om de knikkers gaat tegen sterkere ploegen?

Veel opties achterin heeft Wilmots niet. Met de blessures van Kompany en Lombaerts is er een pak ervaring weggevallen en Vermaelen is momenteel noodgedwongen meer met zichzelf bezig dan dat hij in staat is een defensie te sturen. Daarom is het des te opmerkelijker dat de bondscoach pas tot in de laatste oefenwedstrijd heeft gewacht om de kaart te trekken van het duo Alderweireld-Vertonghen centraal achteraan. Zij zijn het gewoon in de Premier League naast elkaar te spelen bij Tottenham Hotspur en deden dat vroeger ook bij Ajax. Bij de nationale ploeg posteerde Wilmots Aldeweireld en Vertonghen evenwel steeds op de flanken, waardoor je plots met een groot vraagteken aan het EK moet beginnen.

Vooral aan de coaching binnen de ploeg zal nog veel gewerkt moeten worden, want het verdedigend compartiment is niet alleen de verantwoordelijkheid van de defensie, maar van het ganse elftal. Als de flankspelers hun tegenstander bij balverlies niet uit het oog verliezen – wat iemand als Eden Hazard al eens durft te doen – nemen ze achteraan reeds veel druk weg. Mits goede afspraken bied je zo al voor een groot stuk een oplossing voor de soms wankele verdediging.

De tijd kan echter ook een bondgenoot zijn voor de Rode Duivels. De eerste achtste finale staat pas op 25 juni op het programma. De logica respecterend dat de Duivels niet al te veel problemen zullen hebben met Ierland en Zweden start dan pas het tornooi voor de Belgen. Er rest de ploeg dus nog net geen drie weken om alles op punt te zetten. Geen onhaalbare deadline.

Nog niet te laat

Het heeft 32 jaar geduurd vooraleer de Rode Duivels zich nog eens konden plaatsten voor een Europees Kampioenschap, maar een reden tot feesten was dat niet afgelopen weekend. Dorpspleinen bleven leeg, autokaravaans waren niet te bespeuren en ook de spelersgroep zelf hield het relatief kalm.

Zo gek is die soberheid echter niet. Een voorlopig puntenaantal van 20 op 27 is verre van slecht, maar gezien de middelmatige tegenstand eigenlijk het minimum van het minimum. Kwalitatief gezien kon de kwalificatiecampagne eveneens stukken beter. Ook zaterdag tegen Andorra. De Duivels kwamen nooit in de problemen, maar echt overtuigen deden ze nu ook weer niet. Alweer legden ze beslag op de meerderheid van het balbezit, maar opnieuw deden ze daar te weinig mee, al nodigde het slechte en kleine kunstgrasveld niet meteen uit tot een swingende voetbalavond.

Het geëxperimenteer van Marc Wilmots in Andorra kan onvoldoende beoordeeld worden. De vertimmerde defensie werd nagenoeg niet onder druk gezet door het nummer 205 op de FIFA-ranking, Kevin De Bruyne die tot nu toe ongeveer de beste Rode Duivel was in de kwalificatiecampagne en zich centraal mocht laten gelden werd het leven niet bepaald zuur gemaakt en om de verdienstelijk debuterende Laurent Depoitre naar waarde schatten heb je eveneens een sterkere tegenstander nodig.

Daarom dat de wedstrijd tegen Israël vandaag wel degelijk nog enig belang heeft. De strijd om de groepswinst draait louter om prestige en de mogelijke eerste plaats op de FIFA-ranking is compleet zonder belang, maar met een ploeg die nog vol aan de bak moet in de strijd om de barrageplek in de kwalificatiepoule en toch wel wat kwaliteit in huis heeft krijgen de Duivels een niet onaardige opponent voor zich. De campagne richting Frankrijk zit er op, maar nu begint het pas voor de ambitieuze Belgen. Willen Kompany en co hun ambitie – op 10 juli van volgend jaar in het Stade de France zich tot Europees kampioen kronen – waarmaken, dan staat er nog een berg werk op ze te wachten. De pijnpunten zijn al langer bekend bij iedereen – een tegenstander die zich ingraaft niet kunnen ontwrichten, het ontbreken van een killer vooraan en een duidelijk spelsysteem en Hazard die maar zelden ontploft – maar oplossingen heeft Marc Wilmots daar nog niet voor kunnen formuleren.

Minder dan acht maanden voor de aftrap van de openingsmatch van EURO 2016 dringt de tijd, maar te laat is het nog niet. Louis van Gaal speelde het vorig jaar als Nederlands bondscoach op een veel kortere periode klaar om een minder getalenteerde groep naar een derde plaats op het WK in Brazilië te leiden en met Italië en Spanje dienen er zich volgende maand reeds twee stevige sparringpartners aan om lustig verder te sleutelen. Ondanks dat het ‘maar’ oefenwedstrijden zijn een interessant tweeluik, aangezien De Duivels uitgezonderd tegen een mak Frankrijk sinds het WK geen topploegen meer partij konden geven. Een mooie en misschien zelfs uitzonderlijke Belgische voetbalzomer behoort dus zeker nog tot de mogelijkheden. Eén waarin de dorpspleinen wel opnieuw volstromen en de autokaravaans toeterend door de straten rijden.

Rust

De kop is eraf, de Rode Duivels zitten in de laatste rechte lijn van de voorbereiding richting Brazilië. Over de eerste oefenwedstrijd van afgelopen week tegen Luxemburg kunnen we kort zijn. De nationale ploeg heeft onder bondscoach Marc Wilmots altijd matig gepresteerd in vriendschappelijke interlands – in totaal scoorden Kompany en co een 15/33 in elf wedstrijden – en het team kon ook deze keer niet echt overtuigen.

Net zoals in de voorbije oefenmatchen leken de Duivels vooral problemen te hebben met zichzelf. Een gebrek aan concentratie op bepaalde momenten en te veel de bal in de voet vragen, waardoor te weinig diepgang gezocht werd, waren kwalen die ook nu weer kwamen bovendrijven. Tegen een bescheiden sparringpartner als Luxemburg is dat niet fataal – desondanks dat de auteur van het enige bezoekende doelpunt Aurélien Joachim een voormalige zwemleraar is, verzopen zijn ploegmaats in de Genkse Cristal Arena – maar wanneer de Duivels het in de eerste ronde op het WK moeten opnemen tegen Algerije, Rusland en Zuid-Korea kunnen ze maar beter meteen bij de les zijn.

Niet dat we er aan twijfelen dat de concentratie in grote hoeveelheden zal ingescheept worden voor de trip naar Brazilië. Spelers die actief zijn bij Manchester City, Chelsea en Bayern München moet je niet meer leren wat professionalisme is, ook al vormde dat in een nog niet zo ver verleden soms wel eens een probleem. Wanneer het echt om de knikkers gaat, zal deze selectie op de afspraak zijn. Anders haal je in de recente WK-kwalificatiecampagne geen 26/30 en kan je niet over een team beschikken waarvan sommige in de sterkste Europese competities landskampioen zijn geworden en al een Champions League- en Europa League-eindzege op hun naam hebben staan.

Voor het overige is het tot nu toe een vrij rustige voorbereiding geweest voor de Duivels. Tijdens de afgelopen WK-eindrondes waarop de nationale ploeg aanwezig was, was er altijd wel iets dat voor wrevel zorgde, maar deze keer heerst voorlopig de windstilte. Geen geselecteerde sleutelspelers die met een blessure Brazilië dreigen te missen en evenmin smeuïge verhalen over interne vetes; de aanloop naar het WK verloopt zo onbewogen dat het haast verdacht wordt.

Maar misschien is die (relatieve) rust rond het team op dit moment wel de sterkte van deze groep. Algemeen wordt aangenomen dat het gebrek aan ervaring de achilleshiel bij uitstek is van de selectie van Marc Wilmots en dat de hoge verwachtingen van de buitenwereld de ploeg wel eens de das zouden kunnen omdoen. Drie weken voor de eerste wedstrijd tegen Algerije is daar echter nog niets van te merken. In dat opzicht was het ook een goede zet van de bondscoach om een stage te organiseren in Stockholm, waar er geen 10.000 Belgische fans rond het oefenveld staan om de trainingen nauwlettend te volgen zoals eerder tijdens de voorbereiding in Genk. In de Zweedse hoofdstad kunnen de Duivels onder de Scandinavische zon in alle sereniteit blijven rijpen. Benieuwd of dat een grand cru-WK zal opleveren.

 

De perfecte WK-kern bestaat niet

Verrassend, dat is het minste wat er gezegd kan worden over de WK-selectie van bondscoach Marc Wilmots. Ten eerste wat betreft het aantal spelers. Vooraf kondigde de Houba de Strooperlaan aan dat er een voorselectie van 26 Duivels zou worden meegedeeld, die na de oefeninterlands verder herleid zou worden tot de vereiste groep van 23. Maar Wilmots koos ervoor meteen zijn definitieve kern mee te delen, met uitzondering van de door een blessure onzekere Koen Casteels, waarvoor Anderlechtdoelman Silvio Proto stand-by staat.

Een slimme zet van het Kampfschwein. Zo wordt er tijdens de voorbereiding – die sowieso al met een vergrootglas gevolgd zal worden in binnen- en buitenland – een heleboel extra gespeculeer in de media vermeden over wie de ongelukkigen zullen zijn die in laatste instantie een ticket richting Brazilië mislopen. En ook voor de spelers is dat voordeel van de duidelijkheid positief. Iedereen die zich moet concentreren op WK, kan dat op deze manier ook zo doen.

Net zo verrassend zijn de namen van sommige geselecteerden. Vooral Divock Origi, het bij het grote publiek onbekende negentienjarig talent dat dit seizoen doorbrak bij het Franse Lille. In mindere mate eveneens Adnan Januzaj. Beiden speelden nog geen minuut voor de nationale ploeg, laat staan dat ze met hun teamgenoten vertrouwd zijn. Ze meteen met de groep meesturen voor een periode van minstens een maand op een groot tornooi waar iedereen op elkaars lip zal leven, kan dus een mogelijk probleem vormen. De kregelige reactie van Kevin Mirallas enkele weken geleden toen bekend werd gemaakt dat Adnan Januzaj zich oproepbaar stelde voor de nationale ploeg, is wat dat betreft een teken aan de wand.

Toch moet er ook begrip zijn voor de keuzes van Marc Wilmots. Om enkele certitudes als Vincent Kompany, Eden Hazard en Thibaut Courtois kan je moeilijk heen als ze fit zijn, maar nog nooit was de concurrentie binnen de nationale ploeg zo groot. Eender welke keuze van de bondscoach zou dus bekritiseerd worden. Zolang de FIFA geen grotere selecties toelaat, bestaat de perfecte WK-kern niet.

Als de strijd om de tickets naar Brazilië zeer groot is, gaan er ook andere factoren een rol spelen. Radja Nainggolan (in opspraak gekomen voor vermeend partnergeweld) en Michy Batshuayi en Maxime Lestienne (een tijd geleden disciplinair geschorst bij de nationale beloften) scoorden los van hun sportieve kwaliteiten geen goede punten naast het veld. En daar is Marc Wilmots zeer gevoelig voor. Wie zich niet schikt naar de opgelegde groepsregels vliegt er onverbiddelijk uit bij hem. Wilmots wil zo weinig mogelijk risico’s nemen en dat kan je hem moeilijk kwalijk nemen.

De bondscoach kijkt ook verder dan zijn neus lang is. Het WK in Brazilië is geen eindpunt voor deze generatie Duivels, maar vers bloed ervaring laten opdoen op een groot internationaal tornooi werpt op lange termijn zeker zijn vruchten af. Dat een ancien als Timmy Simons daarvoor moet wijken is hard, maar volledig conform de wetten van de topsport. Op het hoogste niveau is er weinig plaats voor sentiment, hoe jammer dat ook gevonden kan worden.

 

De knoop van Januzaj

De kogel is door de kerk. Adnan Januzaj kiest voor de Rode Duivels. Al moet hij eerst nog een officiële interland met inzet afwerken om zo definitief zekerheid te krijgen, het bericht op de website van zijn club Manchester United liet er toch geen twijfel over bestaan.

Maandenlang gespeculeer komt zo tot een einde. Albanië, Turkije, Bosnië-Herzegevonia, Kosovo en Engeland; half Europa probeerde het negentienjarig Brussels multicultureel toptalent binnen te halen. Het is dus opmerkelijk dat Januzaj juist voor de Rode Duivels opteert. Te meer omdat eerdere berichten die keuze veeleer uitsloten. De aanvallende middenvelder had al eens in oktober van vorig jaar een selectie geweigerd van bondscoach Marc Wilmots en gaf in het verleden ook nooit thuis wanneer er een oproeping voor de nationale jeugdploegen in de brievenbus viel.

Al zijn er ook veel zinnige verklaringen te bedenken waarom Januzaj zich selecteerbaar heeft gesteld voor de nationale ploeg. Desondanks hij een Oost-Europese achtergrond heeft, is de youngster een geboren Belg. Op de pleintjes van Koekelberg trapte hij tegen zijn eerste bal en groeide hij ook op. Bovendien is de Belgische nationale ploeg ook sportief gezien een uitstekende keuze voor Januzaj. Door in te gaan op mogelijke selecties krijgt hij de garantie in een professionele omgeving tegen de top van Europa te spelen en zich zo verder te ontwikkelen. Ter vergelijking: Kosovo speelde begin maart zijn eerste interland ooit tegen Haïti. Verder speelt de afstand Brussel-Manchester ook een rol. Clubs zien hun spelers immers – nog altijd hun werknemers –het liefst zo snel mogelijk terugkeren na een interland.

Maar er is ook zo veel meer dan dat. De keuze die Januzaj moest maken is meer dan een afweging van de kosten en de baten. Net zoals zoveel andere jongeren over de ganse wereld is de Mancunian een kind van zijn tijd, een inwoner van een multicultureel gelaagde wereld. Identiteit beperkt zich niet meer tot een bepaalde nationaliteit of afkomst, als het dat ooit al gedaan heeft. Hem daarop afrekenen en de speler opportunisme verwijten – de timing van zijn keuze vlak voor het WK is ook niet toevallig – zou unfair zijn en de waarheid geweld aandoen. Veel meer dan een sportief of financieel dilemma, was de knoop die Januzaj moest doorhakken een emotioneel en persoonlijk vraagstuk. Emoties laten zich niet vertalen in eurobiljetten of sportief succes. Gissen naar het hoe en het waarom van zijn beslissing is dus geheel overbodig. De wereld is al cynisch genoeg.

Eden Hazard en de opdracht voor Marc Wilmots

Voetbal – de teamsport bij uitstek – en individuele onderscheidingen. We zullen het nooit een goede combinatie vinden. Zeker als het een prijs is die wordt uitgereikt voor een prestatie over een korte periode. Maar dat Eden Hazard de afgelopen tijd niet de trofee van “Speler van de Maand” in de Engelse Premier League op zijn schoorsteenmantel heeft kunnen zetten, is desalniettemin hoogst opmerkelijk. Zijn coach bij Chelsea José Mourinho wond zich er ook al over op. Nu windt de Portugees zich wel over meer zaken op – zodanig zelfs dat het een beetje belachelijk wordt – maar deze keer heeft de Special One overschot van gelijk.

Hazard is er dit seizoen tot nu toe met glans in geslaagd te doen wat Mourinho bij zijn aanstelling hem had opgedragen: meer bepalend zijn. De statistieken spreken voor zich. In de sterrenkern van de Londense club werd er niemand dit seizoen zo vaak tussen de lijnen gebracht als de Belgische nummer zeventien, alle competities meegeteld 43 wedstrijden. En in dat indrukwekkend aantal matchen vond hij maar liefst zestien keer de weg naar de netten van de tegenstander en deelde hij een karrenvracht aan assists uit. Vreemd dus dat hij nog niet tot “Speler van de Maand” werd verkozen en Jan Vertonghen en Marouane Fellaini niet in die lijst kon vervoegen. Niet dat Hazard elke match de spelbepalende man bij uitstek is bij Chelsea, maar zijn jonge leeftijd maakt zijn prestaties nog opmerkelijker.

Bondscoach Marc Wilmots zal het alvast niet aan zijn hart laten komen. Hij heeft andere katten te geselen. Na de twee nederlagen in de vriendschappelijke interlands van november tegen Colombia en Japan, konden de Rode Duivels eerder deze maand opnieuw niet overtuigen tegen een land dat er ook op het WK zal bij zijn, Ivoorkust. Een 2-0 voorsprong, bijeengesprokkeld in een degelijke eerste dertig minuten voor de pauze en een dito eerste kwartier na de rust werd te gemakkelijk uit handen gegeven. Surfend op de golf van enthousiasme die er de laatste maanden is ontstaan rond de nationale ploeg, moeten Kompany en co nuchter blijven. Al te grote ambities passen niet bij een ploeg die twaalf jaar lang zich niet kon kwalificeren voor de eindronde van een EK of WK.

Anderzijds moet de één op negen in de afgelopen oefenwedstrijden niet gedramatiseerd worden. Een midweekwedstrijd met de nationale ploeg behoort niet tot de prioriteiten van spelers die elk weekend vol aan de bak moeten in de sterkste competities van de wereld. Begrijpelijk ook, 270 minuten interlandvoetbal zal niet het criterium vormen voor Marc Wilmots om binnen twee maanden zijn groep samen te stellen waaruit de definitieve WK-kern zal gepuurd worden. Als die keuze al niet voor een groot deel gemaakt is, zullen de prestaties in de Premier League, de Bundesliga, de Serie A enzoverder veel meer de doorslag geven.

Daar ligt trouwens de belangrijkste taak op Wilmots te wachten, het managen van zijn selectie. Leren voetballen hoeft hij zijn spelers heus niet meer te doen en de conditie wordt onderhouden bij de respectievelijke clubs. Maar het behoort wel tot zijn jobomschrijving om een kern te kiezen die een lange periode samen kan leven en om zo veel mogelijk onrust binnen en rondom die groep te vermijden. Op zich een haalbare taak, maar de geschiedenis leert ons dat er in aanloop naar een groot tornooi altijd wel deining over iets en/of iemand ontstaat. Dat zal deze keer niet anders zijn. We kijken er dus nu al naar uit of Marc Wilmots zijn kwaliteiten als leider van een groep– een van de redenen waarom hij uitgekozen werd als bondscoach – ten volle zal kunnen ontplooien.

Vier vaststellingen na België-Colombia en België-Japan

0-2 en 2-3, dat waren de twee duidelijke nederlagen van de Rode Duivels in de vriendschappelijke interlands eerder deze maand tegen respectievelijk Colombia en Japan. Na de euforie die de voorbije maanden was ontstaan en een (voorlopig?) hoogtepunt bereikte bij de kwalificatie voor het WK in Brazilië, zorgde het toch voor een kleine domper. Vier vaststellingen die ons opvielen:

Simon Mignolet is geen plek opgeschoven in de rangorde bij de doelmannen

Tijdens de WK-kwalificatiecampagne opteerde bondscoach Marc Wilmots steeds voor Thibaut Courtois in doel, maar tegen Colombia en Japan gunde hij Simon Mignolet een kans om zich te bewijzen. De naar Liverpool uitgeweken Limburger bewees enerzijds net zoals de voorbije matchen waarin hij voor de nationale ploeg mocht spelen dat hij een meer dan degelijke doelman is, maar anderzijds moest hij zich wel vijf keer omdraaien. Redelijk veel voor een team dat tijdens de WK-voorronde in tien wedstrijden slechts vier doelpunten slikte en daardoor bij de minst gepasseerde defensies van Europa behoorde. Al was Mignolet steeds kansloos tegen de Colombiaanse en Japanse treffers, zijn optreden zal de bondscoach niet overtuigd hebben om de pikorde bij de doelmannen te wijzigen. Waarschijnlijk zou Courtois evenmin de vijf doelpunten kunnen vermeden hebben, maar het lijkt erop dat de keeper van Atlético Madrid zonder te spelen punten heeft gescoord met het oog op een basisplek.

Vincent Kompany is onmisbaar

Dat het invullen van de 23 namen voor de WK-selectie een moeilijke klus zal worden voor Marc Wilmots staat buiten kijf. De concurrentie op de meeste posities is moordend. Eén speler lijkt ons echter niet weg te denken uit de Belgische elf: Vincent Kompany. Tegen bescheidenere tegenstanders als Wales en Schotland kon zijn afwezigheid nog opgevangen worden, maar tegen Colombia en Japan werd Vince the Prince achteraan gemist. Niet enkel op sportief vlak – Kompany behoort stilaan tot de vijf beste verdedigers ter wereld – maar ook als organisator van de defensie en als leider van de ganse ploeg. Hij is hét gezicht van deze generatie Rode Duivels, de kapitein die het schip de veilige haven binnenloodst. Er kans dus maar beter geduimd worden dat de aanvoerder van de nationale ploeg een goede winter doormaakt en fit is, wanneer de lente begint. Dat laatste leek de afgelopen jaren – na zijn stempel als de man van glas – geen probleem meer, maar sinds dit jaar is zijn blessuregevoeligheid opnieuw toegenomen.

Sommige Rode Duivels moeten meer speelminuten vergaren bij hun clubteams

Desondanks de Belgische internationals wereldwijd worden bejubeld en in de beste competities spelen, hebben sommigen het dit seizoen lastig om zich in de basiself van de club waar ze actief zijn te knokken. Opmerkelijk is dat het vooral gaat om – met uitzondering van Daniel Van Buyten bij Bayern München en Thomas Vermaelen bij Arsenal – Rode Duivels die afgelopen zomer hun oude team inruilde voor een nieuw om het op een hoger niveau te proberen. Dries Mertens bij Napoli, Toby Alderweireld bij Atlético Madrid, Nacer Chadli bij Tottenham Hotspur en Kevin De Bruyne bij Chelsea: allemaal lijken ze een moeilijke periode in hun carrière door te maken. Met het oog op het WK moeten ze nu nog niet panikeren, maar na Nieuwjaar begint de tijd te dringen. Minder wedstrijdminuten betekent immers minder matchritme. En dat laat zich vandaag al merken, zoals Kevin De Bruyne in de wedstrijd tegen Colombia. Zijn invalbeurt tegen Japan was hoopgevender, maar tegen de Zuid-Amerikanen stelde hij voor het eerst bij de nationale ploeg echt teleur. En dat nota bene onder de ogen van zijn trainer bij Chelsea José Mourinho. Benieuwd dus wat de wintermercato brengt voor De Bruyne en co om aan meer speelkansen toe te komen.

We zijn nog geen wereldkampioen

Wie van plan is een gokje te wagen op de kans dat de Rode Duivels op 13 juli van volgend jaar in Rio de Janeiro staan te zwaaien met de wereldbeker doet het maar beter kalmpjes aan. De mogelijkheid dat Vincent Kompany en zijn maats dan al lang thuis zitten, is nog altijd realistischer. Dat gold al langer dan vandaag, maar na de verliesbeurten tegen Colombia en Japan – twee ploegen die op een WK minstens in de tweede ronde thuis horen – is dat nog maar eens bevestigd. Voetjes op de grond dus. Niet zozeer bij de nationale ploeg zelf. Nooit hoorden we uit de monden van de technische staf of spelers enige grootspraak. Steeds werd er nuchterheid gepredikt. Het probleem stelt zich vooral bij sommige supporters. De beleving rond de Rode Duivels steeg het afgelopen jaar exponentieel. De verwachtingen volgden dezelfde curve. En dan gebeurt het dat er ineens gefluit van de tribunes van het Koning Boudewijnstadion rolt, wanneer er een achterstand op het scorebord prijkt. Jammer, maar het maakt nog eens duidelijk dat een deel van de Belgische aanhang enorm volatiel is, hetzelfde deel dat zich niet liet zien wanneer er enkele jaren geleden op een mistroostige Heizel nog maar eens werd  verloren in een nog mistroostigere EK- of WK-kwalificatiecampagne. Een ploeg van wereldniveau heeft ook fans nodig van wereldniveau. De supporters weten bijgevolg wat ze moeten doen indien ze op 13 juli alsnog Belgische voetbalgeschiedenis willen zien geschreven worden …

Een einde en een begin

Het Koning Boudewijnstadion ging eergisterenavond naar goede gewoonte nog eens collectief uit zijn dak. Op basis van de wedstrijd niet echt logisch. Bij momenten  toonden de Duivels aardig voetbal aan het talrijk opgekomen publiek, maar die flitsen waren te zeldzaam. De 1-1 zorgde even voor een kleine domper en tegen een veredeld Welsh B-elftal werd er te veel ruimte weggegeven. Bovendien gebeurde de Belgische opbouw te onzuiver.

Wanneer de ganse campagne in rekening genomen wordt, is de vreugde gisteren op en rond de Heizel echter veel aannemelijker. Al moet er zorgvuldig worden omgesprongen met dure woorden, toch kan deze kwalificatiereeks gerust als historisch bestempeld worden. Niet alleen omdat de nationale ploeg na een tocht van twaalf lange jaren in de woestijn nog eens op een groot tornooi aanwezig zal zijn, maar ook omwille van het feit dat Kompany en co het ticket voor Brazilië uiteindelijk nog met relatief gemak in de wacht sleepten.

De kwalificatie voor het WK in Brazilië is de zege van een spelersgroep die nog niet zo lang geleden door de pers en het publiek werd gebrandmerkt als een verloren generatie. Die het afgelopen decennium zes bondscoaches versleet en nog niet zo lang geleden ondanks het talent dat hen werd toegedicht er toch maar niet in slaagde tegen een tegenstander van enig niveau een degelijke prestatie op de mat te brengen. Maar waar alle sceptici nog maar eens op gewezen is, is dat talent tijd nodig heeft om te rijpen. In deze campagne zijn de puzzelstukjes wel in elkaar gevallen. Dat is in niet geringe mate te verklaren door het groeiproces dat de internationals bij de nationale ploeg en hun clubteams hebben doorgemaakt, maar het is ook de verdienste van bondscoach Marc Wilmots, die bij zijn aanstelling anderhalf jaar geleden omwille van zijn zeer beperkt cv als trainer door de buitenwereld – inclusief ondergetekende –  niet bepaald als de nieuwe Messias werd onthaald. Wilmots bewees echter dat een nationale ploeg leiden iets totaal anders is dan de lijnen uitzetten bij een clubteam. Het Kampfschwein toonde zich de afgelopen tijd een uitstekende people manager die enerzijds duidelijke regels stelt, maar ook voor zijn spelers door het vuur gaat en van hen een stevig geheel maakte. Dat hij af en toe tactisch te kort schoot, zoals in de thuiswedstrijd tegen Kroatië zien we wat dat betreft door de vingers.

Dit is ook de zege van de professionalisering van de voetbalbond en zijn uithangbord nummer één, de nationale ploeg. Nog niet zo lang geleden bestond bijvoorbeeld het scoutingsapparaat aan de Houba de Strooperlaan uit welgeteld één archiefkast en droeg de KBVB – niet helemaal onterecht – het imago met zich mee van een oubollige sportbond te zijn, bestuurd door al even vergrijsde mannetjes die mijlenver verwijderd stonden van het hedendaagse voetbal. Dat daar verandering is in gekomen is voor een groot deel te danken aan Dick Advocaat en Georges Leekens. Ook al zijn beiden als een dief in de nacht vertrokken toen ze niet konden weerstaan aan de lokroep van respectievelijk de roebels van enkele Russische oligarchen en de eurobiljetten van een Vlaams-Brabantse vastgoedondernemer, het is onder hun bewind dat de structuur van de KBVB drastisch werd gerenoveerd en uitgebouwd, dat de technische staf een grondige uitbreiding onderging en dat cruciale posities werden ingevuld door mensen met nieuwe frisse ideeën zoals Steven Martens.

Ten slotte is de WK-kwalificatie ook de zege van de fans. Supporters die sinds het slot van de vorige EK-campagne de weg terug hebben gevonden naar het Koning Boudewijnstadion. De wedstrijden van de Rode Duivels zijn tegenwoordig altijd in een mum van tijd uitverkocht, mede door een perfect uitgekiende marketingcampagne. De fanclubs moeten al een tijdje potentiële leden weigeren, omdat de vraag het aanbod overstijgt en ook op buitenlandse wedstrijden kleurt het stadion zwart-geel-rood. Mooi zo, ook omdat het supporterslegioen nu eindelijk eens van die slechte gewoonte is afgestapt om het volkslied van de tegenstander op een fluitconcert te onthalen. Een compleet zinloze actie: tegenstanders gaan er heus niet slechter door spelen en enige vorm van beschaving is in een voetbalstadion best wel op zijn plaats.

Iedereen die het Belgisch voetbal een warm hart toedraagt mag dus op het einde van deze kwalificatiecampagne meer dan tevreden zijn. Zowel op korte termijn – sportief succes – als op lange termijn – de uitbouw van een degelijke structuur – zijn er stappen vooruit gezet.

Een einde luidt evenwel ook een nieuw begin in. Want nu start de tocht naar Brazilië pas. Doorheen de kwalificatie deed Marc Wilmots beroep op slechts een beperkt aantal spelers, maar toch zal het een moeilijke opdracht zijn voor de bondscoach om 23 Rode Duivels te selecteren die minstens drie tot vier weken lang op elkaars lip zullen moeten leven. En de spelers staan op hun beurt voor de niet altijd evidente taak om zich bij hun clubs zo goed mogelijk in de kijker te plaatsen en blessurevrij te blijven. Daarenboven zijn de sportieve verwachtingen hooggespannen en die zullen er zeker niet minder op worden. De Duivels moeten immers gezien hun nog relatief jonge leeftijd, in staat zijn hun stijgende groeicurve door te trekken. Dat het nog boeiende maanden gaan worden is dus zonneklaar.