De anti-Gascoigne

We hebben er even op moeten wachten, maar hij is eindelijk terug: Vincent Kompany. Na twee maanden blessureleed – waarin hij ook de cruciale WK-kwalificatiewedstrijden van de Rode Duivels aan zijn neus zag voorbijgaan – leidde hij afgelopen zondag als vanouds zijn collega’s bij Manchester City.

En of hij leidde. Zijn wederoptreden op bezoek bij West Bromwich Albion en Southampton was nog wat aarzelend, maar in het vertrouwde Etihadstadion was hij opnieuw King Kompany. Constant zijn ploegmaats aanvurend, defensief meer dan degelijk en aanvallend ook waardevol. Seizoensrevelatie Arsenal kon er geen antwoord op bieden en werd met een droge 6-3 terug naar Noord-Londen gestuurd. Game, set, match heet dat dan zoiets, die tennisscore indachtig.

In tijden waarin er haast bij elke topclub minstens één Belgische speler op de loonlijst staat, lijkt het evident dat er af en toe in het BBC-programma Match of the Day een landgenoot geprezen wordt, maar dat is het niet. Het is nog niet zo gek lang geleden dat we met een vergrootglas moesten speuren naar een Belg in de Premier League. Kompany was samen met Marouane Fellaini de eerste van deze generatie Rode Duivels die het Kanaal overstak. In 2008 was dat, vijf seizoenen  geleden dus.

In die periode zijn er drie managers bij de Citizens de revue gepasseerd en was het een komen en gaan van spelers. Kompany echter bleef gewoon steeds als een rots in de branding, niettegenstaande clubeigenaar Sheikh Mansour uit de Verenigde Arabische Emiraten bij de rijkste mensen van deze planeet wordt gerekend en hij met één vingerknip zich een andere verdediger zou kunnen aanschaffen.

Dat de speler die zijn opleiding genoot bij Anderlecht sinds zijn komst in Manchester bijna altijd op een plek in de basiself kon rekenen, is evenwel niet zo gek. Het talent dat hem als jeugdspeler werd toegedicht kwam door blessureperikelen en privéproblemen bij zijn vorige werkgever Hamburg nooit helemaal aan de oppervlakte, maar bij Manchester City is Kompany sportief helemaal opengebloeid. Hij bezit de zeldzame gave dat hij kracht aan techniek koppelt. Als verdediger kan hij bikkelhard uithalen, maar eens hij de bal veroverd heeft, voegt hij ook wat extra’s toe. Daarom kunnen we het enkel maar toejuichen dat zijn nieuwe coach Manuel Pellegrini in tegenstelling tot zijn voorganger Roberto Mancini de Brusselaar meer offensieve vrijheid geeft.

Omwille van zijn prestaties en houding tijdens de wedstrijden is het dus niet verwonderlijk dat Vincent Kompany in het Etihadstadion tot de publiekslieveling nummer één is uitgegroeid. Ook omdat hij zoveel meer is dan een voetballer. De aanvoerder – zowel bij zijn clubteam als bij de nationale ploeg – bezit in het voetbalwereldje de uitzonderlijke eigenschap dat hij over een mening beschikt. Een mening over zijn sport, maar ook over de samenleving en hoe die in elkaar zou moeten zitten. En hij schrikt er bovendien niet van terug om die opinies kenbaar te maken en in daden om te zetten. Sinds dit seizoen is hij de drijvende kracht achter BX Brussels – de voetbalclub uit onze hoofdstad die ook een sociaal project wilt zijn – en eerder was hij ook reeds ambassadeur van SOS Kinderdorpen. Geen idee of er een marketingcampagne achter schuilgaat, maar als dat zo is, is het een verduiveld goede.

Want Kompany lijkt haast de perfectie te benaderen. Hij is de anti-Gascoigne. Nooit hoor je verhalen over hem over wilde nachtelijke uitstapjes, vrouwen of drank. Het meest bezwarende dat hem kan aangewreven worden is dat hij bij de Rode Duivels niet de meest punctuele speler is. Niet bepaald spectaculair. Spektakel bewaart hij echter voor op het veld. Zoals het een echte koning betaamt.

 

 

Koorts

Het is nog exact zes maanden wachten vooraleer met de wedstrijd Brazilië-Kroatië het wereldkampioenschap op gang wordt getrapt, maar nu al lijkt de WK-koorts zich meester te hebben gemaakt over ons land. Na de massale vreugde van De Panne tot Aarlen bij de definitieve zekerheid over de kwalificatie midden oktober, was de loting afgelopen vrijdag opnieuw een symptoon dat de Duivelgekte stilaan toeslaat. Desondanks het nogal vroege uur – 17u is niet bepaald primetime – en de clichématige stoet van vergane voetbalglorieën, lokale schones en patserige voetbalbobo’s, bleek de uitzending een schot in de roos wat betreft de belangstelling. Tot zelfs in het stationsbuffet van Antwerpen-Centraal waar ondergetekende zich toen op dat tijdstip bevond.

Het zegt veel over het huidige optimisme over de Rode Duivels. Optimisme dat best wel gepast is, ook na de loting. Groep H waarin Kompany en co zijn ondergebracht wordt geschreven met de ‘h’ van haalbaar. Wanneer de plaatsen van de deelnemende landen op de FIFA-ranking in rekening worden genomen, blijkt het zelfs de zwakste van alle poules te zijn. Algerije had alle moeite in de barrageronde tegen Burkina Faso, Zuid-Korea liet in zijn kwalificatiepoule punten liggen tegen Oezbekistan en Libanon en eindigde na een dubbele nederlaag achter groepswinnaar Iran en Rusland is ook niet meer het team dat in 2008 nog de halve finale bereikte op het EK in Oostenrijk en Zwitserland.

Bondscoach Marc Wilmots zal dus niet gemopperd hebben. Ook omdat het lot zijn team gunstig gezind was wanneer het ging over de locaties van de groepswedstrijden. Het tropische noorden wordt vermeden. In plaats van een vermoeiende expeditie door de Amazonejungle heeft de FIFA-reisagent citytrips naar Belo Horizonte, Rio de Janeiro en São Paolo geboekt voor de Duivels. Lekker dicht in de buurt van het basiskamp van de Belgen. Al is dat natuurlijk relatief in een land met een oppervlakte van 8.514.877 km².

De medaille van de goede WK-loting heeft evenwel een serieuze keerzijde. De eerste ronde lijkt een licht verteerbare lunch, maar het vervolg van het toernooi is dat hoegenaamd niet. In het geval van een succesvolle groepsfase wacht in de achtste finale mogelijk Duitsland of Portugal, allebei op het afgelopen EK nog halve finalist. In de groepsfase zullen de Belgen bij de bookmakers weliswaar als favoriet uit de bus komen, maar tegen Cristiano Ronaldo en Mesut Özil kunnen fans die een gokje wagen op de Rode Duivels ongetwijfeld een aardige cent verdienen.

Meer nog dan Ronaldo en Özil zou evenwel onderschatting een vroegtijdig einde kunnen maken aan het WK voor de Belgische ploeg. Een land dat zich de voorbije twaalf jaar niet kon kwalificeren voor een groot internationaal toernooi uitroepen tot favoriet zou van misplaatste arrogantie getuigen. En volgens alle wetten van de logica zouden de Duivels weliswaar Rusland, Algerije en Zuid-Korea achter zich moeten houden in de eerste ronde, maar voetbal en bij uitbreiding sport volgen andere dogma’s.

Sport is geen wiskunde, het is emotie. Ervaring krijgt in het scenario van een WK of EK steevast een belangrijke rol toebedeeld. Ervaring waarover deze lichting Rode Duivels amper beschikt. In tegenstelling tot hun concullega’s uit poule H. Hoe verteert deze groep een lange afzondering? Hoe reageren ze wanneer het in de openingsmatch tegen Algerije onverwacht misloopt? Vragen waarop we in de succesvolle kwalificatiecampagne nooit een antwoord konden formuleren, maar in het topvoetbal wel het verschil kunnen maken tussen succes of falen. Tussen een zwart-geel-rode mensenzee op de Brusselse Grote Markt bij de terugkeer van de ploeg van Wilmots of een roemloze aftocht langs een achterdeur op de luchthaven van Zaventem. Tussen een deugddoende Rode Duivels-koorts of een stevige verkoudheid.

Donkere wolken

In bergachtige gebieden kan het weer soms plotseling omslaan. De blauwste lucht kan er in één klap veranderen in het grauwste onweer. Dat dat evenwel ook op de vlakte van Deurne-Noord kan gebeuren bewees Antwerp de afgelopen maanden.

Bij de start van de competitie in de tweede klasse in augustus scheen de zon volop boven de Bosuil. De komst van de Britse investeerder Saif Rubie gaf de Great Old een nieuw elan. Een karrenvracht inkomende transfers en een grote naam – Jimmy Floyd Hasselbaink – als kersverse coach; het was voldoende om de fans massaal naar het stadion te lokken. “This is our year” werd al vlug de vaste leuze. En dat herwonnen enthousiasme leek ook zijn vruchten af te werpen. In de eerste twee wedstrijden van het seizoen zette rood-wit eenvoudig Eendracht Aalst en KSK Heist opzij.

Maar helaas, sindsdien verzamelden er zich opnieuw donkere wolken boven de Bosuil. Wolken die in aantal alsmaar lijken toe te nemen. Werd er in eerste instantie nog opgemerkt dat Antwerp tegen de naaste concurrenten te weinig punten wist te sprokkelen, dan lijken de kleinere vissen in de tweede klasse nu ook al te moeilijk verteerbare brokken. Afgaande op de competitiestand lijkt de situatie nog niet zo dramatisch – R.A.F.C. bezet de vijfde plaats op tien punten van leider Eupen – maar dat valt ook te verklaren doordat de concurrentie eveneens stevig morst.

Nee, nu al begin december lijkt de promotieambitie nog moeilijk haalbaar. In de eerste plaats moet wat dat betreft gekeken worden naar de spelersgroep. De vraag kan gesteld worden of die wel zo goed is als iedereen dacht dat ze was. Met een haast volledig nieuwe ploeg lijkt er in de eerste plaats gekozen geweest voor kwantiteit in plaats van kwaliteit. Twee woorden die weliswaar op elkaar rijmen, maar duidelijk van betekenis verschillen. De kern van het probleem ligt vooral vooraan. De laatste drie wedstrijden werd er niet meer gescoord door een rood-witte speler.

En hoezeer Jimmy Floyd Hasselbaink ook op handen werd gedragen in het begin van het seizoen door de Antwerpfans, bij zijn tactische keuzes kunnen ook vraagtekens geplaatst worden.  Hasselbaink kiest er steeds voor om zijn ploeg dominant te laten voetballen, maar houdt daarbij geen rekening met de context van de Belgische tweede klasse. In het berghok van het Belgisch voetbal draait het niet om wie de sierlijkste ploeg is, maar wie het meest realistische voetbal op de mat brengt. Op het einde van de rit telt het aantal punten, niet meer dan dat.

Dat beseffen de supporters op de Bosuil ook. Elke week lijkt het krediet van de Surinaamse Nederlander verder af te brokkelen. Zijn trainersstoel staat wankel, maar de vraag is of hij wel ontslagen kan worden door het Antwerpbestuur. Hasselbaink is immers door investeerder Saif Rubie op de Bosuil gedropt, wat meteen de kern van het rood-witte probleem blootlegt. Op dit moment is de club afhankelijk van één persoon: Rubie die op meer dan 6.000 km afstand in Dubai resideert en ook nog eens spelersmakelaar is. Een beroepsactiviteit die volgens de FIFA niet gecombineerd mag worden met het eigenaarschap van een voetbalteam.

Zo ver is het nog niet, maar door een optie in de overeenkomst die Saif Rubie sloot met Antwerp, zou hij wel de aandelen van de groep rond CEO Gunther Hofmans kunnen overkopen, waardoor de Great Old nog meer in de greep zou komen van de Brit met Irakese roots. De investeerder zorgt er weliswaar nu voor dat de oudste ploeg van het land zijn schuldenlast kan afbouwen, maar een te grote afhankelijkheid zou op termijn zeer nefast kunnen zijn voor de club. Iedereen heeft kunnen vaststellen hoe dat verhaal is afgelopen bij stadsgenoot Beerschot. De donkere wolken boven de Bosuil zouden dan wel eens in een stevige storm kunnen uitmonden.