Waarom het Antwerpse voetbal niet op sterven na dood is

“Nooit zat het Antwerpse voetbal dieper dan nu”. Het was afgelopen weekend in een Vlaamse krant de kop van een opmerkelijk stuk. Twee pagina’s lang werd er een ontnuchterende stand van zaken gemaakt van het voetbal in de noordelijkste provincie van ons land. Cijfermatig valt er tegen de analyse weinig in te brengen. Nog nooit kon een Antwerpse club een ticket bemachtigen voor play-off 1 en van de drie huidige vertegenwoordigers in de eerste klasse vinden we de eerste, KV Mechelen, pas op de elfde plaats terug.

Dat terwijl de provinciehoofdstad al twee seizoenen lang van voetbal op het hoogste niveau verstoken blijft. Beerschot, sinds 2013 omgedoopt tot Beerschot-Wilrijk, probeert zich na een tweede faillissement in veertien jaar tijd terug te knokken vanuit de kelders van het nationale voetbal, Antwerp dat een schuldenlast van ongeveer 22 miljoen euro met zich meetorst, verkommert al een decennium in de tweede klasse en wat betreft Berchem Sport moesten we de online zoekrobot raadplegen om op te zoeken sinds wanneer geel-zwart niet meer in de hoogste afdeling actief is, 1987 voor de quizzers. Geen fraai beeld dus voor de stad die pretendeert een metropool te zijn. Besluiten dat het voetbal in Antwerpen dood is, zeker in het geval van de koekenstad, is echter een brug te ver.

Zowel Beerschot-Wilrijk als Antwerp hebben zware tijden meegemaakt of zitten momenteels zelfs nog in financieel slechte papieren, maar aan de toeschouwersaantallen bij wedstrijden valt daar niets van te merken. Afgelopen zaterdagavond zaten er voor de derby tussen Beerschot-Wilrijk en de City Pirates uit Merksem opnieuw 8.000 toeschouwers in het Olympisch Stadion. Onwezenlijk voor vierde klasse, een afdeling waar de meeste clubs al tevreden zijn met 300 supporters. De tocht naar de Jupiler League zal nog enkele jaren in beslag nemen, maar wat betreft de sfeer zit het al snor op het Kiel.

Enkele kilometers verder in Deurne Noord laten de Antwerpfans zich ook niet afschrikken door de donkere jaren in tweede klasse. Desondanks al de sombere berichten over transferverboden, licentieperikelen en financiële problemen blijft de Bosuil aardig gevuld bij wedstrijden in eigen huis en op verplaatsing overstemmen de rood-witte supporters vaak de thuisaanhang. Beide clubs hebben dus een voldoende grote fanbasis om in eerste klasse mee te strijden met de top. Het potentieel van zowel Antwerp als Beerschot-Wilrijk ligt immers veel hoger dan hetgeen er nu bereikt wordt.

Er zijn bovendien nog andere factoren die er op wijzen dat het echt wel de goede kant kan uitgaan met het voetbal in Antwerpen. Naast de economische kracht van de bedrijfswereld en de haven, volstaat daarvoor een avondje Match of the Day kijken. Toby Alderweireld, Jan Vertonghen, Moussa Dembélé en Ritchie De Laet, allen actief in de Premier League zijn voor een groot deel opgeleid in Antwerpen en verder zijn ook andere Antwerpenaren als Radja Nainggolan en Thomas Vermaelen in het buitenland bij topclubs actief.

Alderweireld en co tonen aan dat Antwerpen geen voetbalwoestijn is. Door het sportief verval de afgelopen jaren hebben zowel de jeugdopleiding van Antwerp als die van Beerschot(-Wilrijk) rake klappen gekregen en bijgevolg amper werk kunnen maken van doorstroming van de jeugd naar het A-elftal, maar op de pleintjes in de stad blijft het van het talent bulken. Het is daar waar de meest pure vorm van het spelletje beoefend wordt dat de voedingsbodem ligt voor de toekomst van het Antwerpse voetbal. De kiemen zijn al gezaaid, nu is het nog wachten op een goede oogst.

Geen kansloze missie

Helemaal zeker is het nog niet, maar normaal gezien wordt Frank Vercauteren de nieuwe coach van Racing Genk. Enigszins verrassend, omdat de Brusselaar drie jaar geleden met slaande deuren vetrok bij de Limburgse club naar het Midden-Oosten en pas sinds juni aan het roer stond bij de Russische tweedeklasser FC Krylia Sovetov Samara. Het toont nog maar eens de relativiteit aan van de waarde van een contract in de wereld van het voetbal. Georges Leekens is voor minder door het slijk gehaald toen hij op een zonnige zondagmiddag bekendmaakte zijn baan als bondscoach van de Rode Duivels op te geven voor een plekje op de bank bij Club Brugge. Vercauteren kan alvast niet het argument gebruiken dat zijn werk voor 90 procent af was in de Russische miljoenenstad.

De voormalige Rode Duivel staat voor een moeilijke opdracht in de Cristal Arena. In het begin van de afgelopen competitie moest je voor het mooiste voetbal in België aan de Genkse mijnterrils zijn, maar daarna ging het snel bergaf met de Limburgers. Een val die bovendien nog bezig lijkt te zijn. Tegen KV Mechelen werd een futloos Genk kinderlijk uit elkaar gespeeld en tijdens de eerste thuismatch van het seizoen tegen Cercle Brugge leek het elftal haast met de daver op het lijf te voetballen. Ook al is de competitie nog maar twee speeldagen ver, een ploeg die play-off 1-ambities heeft moet in confrontaties met bescheiden tegenstanders meer kunnen oogsten dan een één op zes.

De omstandigheden waarin Vercauteren in Genk aan de slag moet, zijn ook niet eenvoudig. Het ontslag van coach Emilio Ferrera legde de verdeeldheid in de bestuurskamer nog maar eens bloot en de spelers zelf leven ook op gespannen voet met elkaar. Jelle Vossen zette zich buitenspel door zijn vruchteloze zoektocht naar een nieuwe club, Jeroen Simaeys mag andere oorden opzoeken na enkele negatieve uitlatingen in de media en met het aantrekken van Hervé Kage haalt de club zich ongetwijfeld nieuwe problemen op de hals. Kage zorgde immers zelf meermaals voor hommeles in de kleedkamer van zijn vorige werkgever AA Gent en is een van de beste vrienden van een van de grootste Genkse onruststokers Ilombe Mboyo. Frank Vercauteren erft met andere woorden een club die momenteel op een vulkaan leeft.

Helemaal kansloos is de missie van Vercauteren echter niet. Vorig jaar leverde hij als crisismanager met beperkte middelen goed werk bij KV Mechelen en in 2009 stond hij na het vroege ontslag van Hein Vanhaezebrouck voor een gelijkaardig scenario als nu bij de Limburgse ploeg, die hij een jaar later naar de titel zou loodsen. Opnieuw kampioen worden is met deze spelersgroep zonder uitzonderlijke talenten zoals Thibaut Courtois en Kevin De Bruyne nagenoeg uitgesloten, maar met zijn ervaring moet Vercauteren in staat zijn de club opnieuw er bovenop te krijgen. Totdat de lokroep van de oliedollars of roebels weer te groot wordt tenminste.

 

Hoop doet leven

Met het naderen van de herfst worden meestal de eerste C4’s in het Belgische trainerslandschap uitgedeeld. Vorig jaar moesten we er een beetje langer op wachten – Ron Jans werd op 22 oktober 2012 de laan uitgestuurd door Standard – maar dit seizoen is het al een maand eerder prijs. Juan Carlos Garrido is sinds gisteren niet langer de trainer van Club Brugge.

Desondanks het bestuur de wedstrijd van zondag tegen eeuwige rivaal Anderlecht niet heeft afgewacht, komt het ontslag van de Spanjaard niet aan als een verrassing. Al begin augustus werd de inleiding hiervoor geschreven. De Europese uitschakeling door het bescheiden Poolse Slask Wroclaw deed het team op zijn grondvesten daveren. Dat datzelfde Wroclaw in de volgende voorronde van de Europa League eruit werd geknikkerd door Sevilla met een 1-4 en 0-5 nederlaag deed de positie van Garrido bovendien geen goed.

Ondertussen was het ook in de kleedkamer beginnen te borrelen en daarnaast is het geleverde spel dit seizoen in de eigen competitie van een te lage kwaliteit geweest. Club Brugge staat na zeven speeldagen weliswaar op een comfortabele tweede plek in de Jupiler Pro League en heeft nog geen nederlaag geïncasseerd, maar dat valt voor een groot deel door het programma te verklaren. Charleroi, Lierse, KV Oostende, Waasland-Beveren en KV Mechelen staan niet bepaald hoog aangeschreven bij de bookmakers wanneer het over de kanshebbers op deelname aan play-off I gaat. Het is geen toeval dat er tegen ploegen met betere adelbrieven – AA Gent en Zulte Waregem – wel met punten werd gemorst.

Het Brugse bestuur lijkt dus Garrido vooral uit voorzorg te hebben ontslagen. Ook al heeft Club nog geen nederlaag opgelopen, de enige overgebleven doelstelling na het kelderen van de Europese ambities – de titel – mag niet in gevaar gebracht worden. De vraag is echter of het vertrek van de Spaanse coach veel zoden aan de dijk zal brengen. In de tien maanden waarin de Valenciaan in Brugge aan de slag was, heeft hij alleszins ook positieve dingen verwezenlijkt. Na het vertrek van Georges Leekens moest hij in de eerste plaats puin ruimen. Dat hij vorig seizoen het blauw-zwarte schip uiteindelijk nog naar Europese wateren wist te sturen en Club in play-off I het grootste puntenaantal van alle ploegen verzamelde mag hij met recht en reden op zijn cv vermelden.

Garrido liet bovendien ook jongeren doorgroeien. Boli Bolingoli, Björn Engels, Birger Verstraete, Brandon Mechele en Tuur Dierckx staken allen hun neus aan het venster van de Brugse elf. Dat dat deels gebeurde omwille van de afwezigheid van routiniers klopt, maar ook nadat sommige van hen terug beschikbaar waren bleef hij youngsters als Mechele en Engels het vertrouwen geven dat een jeugdspeler nodig heeft.

Garrido kan zich eveneens troosten met het idee dat hij gesneuveld is op een slagveld waar velen hem al vooraf zijn gegaan. Onder het bewind van voorzitter Bart Verhaeghe passeerden reeds vier trainers (tussenpausen Rudi Verkempinck en Philippe Clement niet meegerekend) de revue. Een hoog aantal, zeker voor een ploeg als Club Brugge die in een niet zo ver verleden in de Dikke Van Dale werd vermeld als synoniem voor stabiliteit. Verhaeghe en zijn luitenanten Mannaert en Grétarsson kunnen dus daarom best ook eens bij zichzelf te rade gaan. Zij tekenden het kader uit waarbinnen Garrido zijn keuzes moest maken. Een kader dat op vlak van het transferbeleid in het tussenseizoen niet al te zeer versterkt werd. In de afgelopen wedstrijden werd het duidelijk dat de verhuis van Carlos Bacca en Ryan Donk het team pijn doet.

Het valt dus af te wachten of opvolger Michel Preud’homme over het recept beschikt om met dit Club Brugge successen te boeken. In ieder geval verdient Preud’homme het voordeel van de twijfel. Dat zijn naam de afgelopen jaren telkens viel wanneer de KBVB een nieuwe bondscoach diende aan te stellen, gebeurde niet toevallig. Op dit moment behoort het icoon van Standard, KV Mechelen en Benfica tot de top  van de Belgische trainersgilde. Overal waar hij als coach aan de slag was, pakte hij prijzen. Ongetwijfeld een gedachte die in Jan Breydel gekoesterd wordt. Hoop doet leven. Zelfs als je aan je vijfde trainer in twee jaar tijd toe bent.